چکیده:
معرفی و کاربرد شاخصهای توسعه پایدار ضرورتی است که در کشور ما کمتر به آن توجه شده است، بدین معنا که با توجه به روند سریع شهری شدن گستره وسیعی از فضاهای جغرافیایی ایران، با تعادل بنیادین در اکثر شهرها، به ویژه در کلان شهرها همراه نبوده است. بررسی وضع موجود، برنامه ریزان و مدیران شهری را ناگزیر از توجه به برنامهریزی در مقیاسهای خرد در قالب واحدها و سلولهای شهری یعنی محلهها نموده است، زیرا در این صورت است که می توان با برنامه ریزی مناسب و استفاده از منابع محلی به شاخصهای توسعه محلههای شهری دست یافت. این رویکرد در پی شناخت تواناییها و ویژگیهای محلهها و ناحیههای شهری است، روشن است که در این واکنش نیاز به مشارکت جدی مردم در برنامهریزیهای مبتنی بر هویت محلهای نیاز است. بر این اساس، محلات پایدار میتوانند متضمن پایداری شهرها باشند. هدف از این پژوهش، بررسی شاخصهای توسعه پایدار محلات منطقه 13 شهر اصفهان و بطور کلی شناخت تفاوتها و نا برابریها بین محلات و رتبه بندی از نظر وضعیت و سطح برخورداری از شاخصهای توسعه پایدار محلهای و نشان دادن سطوح توسعه محلات از نظر میزان امکانات و دسترسیها و بهره مندی است. رویکرد حاکم بر این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی – تحلیلی است، که با استفاده از مدل ارزیابی تاپسیس، شاخصهای توسعه پایدار محلهای در این پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گر فتهاند. نتایج حاصل از این پژوهش، بیانگر آن است که محله کشاورزی از لحاظ توسعه پایدار در رتبه بالاتری نسبت به محلات دیگر منطقه 13 قرار دارد و محله باغزیار از پایداری کمتری بر خودار است.
Introduction and application of constant development indices is a need which has less attended in our country meaning that with the rapid tend of urbanization ،a vast extent of geographical spaces of Iran have not been accompanied by fundamental equilibrium in most of the cities especially very big ones. Verification of status que has forced the planners and urban managers to consider planning in micro scales in the pattern of urban units and cells namely neighborhoods because it is in this case that the development indices of urban neighborhoods are possibly enhanced by suitable planning and using local sources. This approach is trying to identify the capacities and properties of the neighborhoods and urban regions. Naturally there is a need for people’s serious participation in plantings based on neighborhood identity، according to which stable neighborhoods can assure the stability of the cities. The aim of present study is to investigate constant development indices of neighborhoods at district 13 of Esfahan city and generally identify the differences and inequalities between neighborhoods and rank them in terms of their situation of neighborhood constant development indices and show the levels of development of neighborhoods by considering the amount of facilities and accesses and benefiting from them. The dominant approach on this study regarding objective and nature has been applicatory and descriptive –analytical respectively that constant development indices of neighborhoods have been confirmed by using Topsis assessment model. The results of this study indicate that agricultural sectors are in higher level than other neighborhoods of district 13 in terms of constant development and Bagh Ziar neighborhood is of the least constant development.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به نتایج برگرفته از مدل تاپسیس و آزمون میانگین شاخص، محلات منطقه 13 شهر اصفهان را میتوان به 3 دسته از لحاظ میزان برخورداری از شاخصهای پایداری ذکر شده تقسیم نمود: جدول شماره 10-میزان برخورداری محلات منطقه 13 شهر اصفهان از شاخصهای توسعه پایدار مورد نظر کم برخوردار نیمه برخوردار تقریبا برخوردار رتبه تاپسیس ضرایب هر محله حاصل ازمدل تاپسیس نام محله 5 4010/0 امیریه 2 5925/0 باغ فردوس 8 1924/0 باغ زیار 3 5335/0 قائمیه 4 4375/0 گلزار 1 7865/0 کشاورزی 6 3720/0 شفق 7 3043/0 شهرک ولی عصر جدول فوق نشان میدهد که در میان 8 محله منطقه 13 اصفهان دو محله با غ زیار و شهرک ولیعصر با ضرایب اولویت 0.
18- قاسمی اصفهانی،مروارید،(1383)،اهل کجا هستیم؟(هویت بخشی به بافتهای مسکونی)،انتشارات روزنه،تهران 19- کهنسال، محمدرضا، رفیعی، هادی، (1387)، انتخاب ورتبه بندی سیستمهای آبیاری بارانی دراستان خراسان رضوی،مجله علوم وصنایع کشاورزی، ویژه اقتصاد وتوسعه کشاورزی،جلد22،شماره 1 20- لینچ،کوین،(1384)،تئوری شکل شهر،ترجمه سیدحسین بحرینی،انتشارت دانشگاه تهران،تهران 21- محمودی نژاد،هادی، محمدرضا پورجعفر،، مجتبی انصاری،،(1386)، بررسی جایگاه برنامه ریزی توریسم در توسعه پایدار روستایی فرصتها وچالشها،فصلنامه تخصصی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی،شماره 118 22- معصومی،سلمان،(1390)،توسعه محله ای درراستای پایداری کلانشهرتهران،انتشارات جامعه وفرهنگ 23- منصوری،منصور،(1389)، پایان نامه کارشناسی ارشد شهرسازی،«ساماندهی محیط کالبدی محله خیام ایلام با تأکید بر مشارکت مردم»،دانشگاه هنر اصفهان 24- مهندسان مشاور آتک،(1388)، بازنگری درطرح تفضیلی منطقه 13 اصفهان، شهرداری اصفهان،معاونت شهرسازی ومعماری 25- نسترن،مهین و همکاران،(1389)، کاربرد تکنیک تاپسیس در تحلیل و اولویت بندی توسعه پایدار مناطق شهری، موردی: مناطق شهری اصفهان،مجله جغرافیا وبرنامه ریزی محیطی،سال21،شماره پیاپی 38،شماره 26- نصیری، ح، توسعه پایدار چشم انداز جهان سوم، انتشارات فرهنگ و اندیشه، 1379 27- نگینی،سمیه(1388)، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری «بررسی بافت محلات بر هویت اجتماعی با تأکید بر هویت محله ای»،،دانشگاه آزاداسلامی واحد دهاقان 28- Barton,Hugh, et al, (2003) Shaping Neighbourhoods :A guide for health ,sustainability and vitality ,London and New York: spon press."