چکیده:
رضا مافی (۱۳۶۱-۱۳۲۲) هنرمند خوشنویس و نقاشیخط است که در ۳۹ سالگی، با کولهباری از تجربیات متنوع هنری، رخ در نقاب خاک کشید.مافی هنرمندی پیشرو و اثرگذار بود که در عمر کوتاه خویش آثار ماندگاری را به جامعة هنری تقدیم کرد. آثار هنری او سرشار از نوآوری و بهکارگیری تکنیکهای متنوع هنری بود. در خوشنویسی، بعد از درسآموزی از محضر استاد حسین میرخانی (۱۳۶۱-۱۲۸۶)، شیوة میرزا غلامرضا اصفهانی (۱۳۰۴-۱۲۴۶ هـ .ق) را برگزید و به نمایندة مطرح وی در دورة معاصر تبدیل شد.در نقاشیخط نیز با مطالعة آثار حسین زندهرودی و فرامرز پیلآرام، در نهایت راه مستقلی را در پیش گرفت و با پدیدآوران تابلوهای معروف به «مرغ بسما...» به سبک شخصی و زبان بصری ویژة خود رسید. مافی بهرغم ورود به دنیای نقاشیخط، هیچگاه خوشنویسی کلاسیک را ترک نکرد و بههمین دلیل جمع بین سنت و نوآوری بود.از نظر اقبال عمومی نیز، هنرمندی پرتوفیق بود. امضای وی زیر آثار خیره کننده بود و برای مخاطبان جاذبه داشت. عموم مجموعهداران و علاقهمندان هنر معاصر، تعدادی از آثار این هنرمند را در مجموعة خود نگهداری میکردند. در زمان حال نیز از نظر راهیابی آثار به خانهها و گالریهای هنری پیشگام است. او را میتوان هنرمندی مردمی دانست که با هنرش با مردم ارتباط برقرار میکرد. در آثار مافی حس و شور و حالی است که باید آن را ویژگی ممتاز وی بهشمار آورد. نگارنده از چهار سال گذشته پژوهشی را در مورد رضا مافی آغاز کرد. در اینجا گزارشی از این مطالعه که در قالب کتابی با عنوان «رازهای خط و نقاشیخط، نگاهی به آثار رضا مافی» آماده شده است، ارائه میشود
خلاصه ماشینی:
"بخش قابل توجه دیگری از کتاب که از نظر تصویری بسیار اهمیت دارد، بخشی است که به استفادة تحلیلی و توصیفی از ۱۲۰ اثر از آثار خوشنویسان قدیم و معاصر و هنرمندان مطرح نقاشیخط اختصاص دارد.
اهمیت مطالعة آثار مافی در دورة کنونی مروری بر منحنی هنری مافی از چند جهت برای رهروان هنر خط و نقاشیخط ضرورت پیدا میکند که تنها به دو دلیل مهم آن توجه داده میشود: اول آنکه با توجه به گرایش به آثار و خطوط قدما، یا بهعبارت دیگر، شکلگیری نهضت بازگشت به آثار قدما، علاقهمندان باتجربة ارزنده و موفق رضا مافی در مواجهة هشیارانه با شیوة میرزا غلامرضا آشنایی بیشتری پیدا میکنند.
از این حیث، بازخوانی تجربة مافی که در عمری کوتاه، تأثیرپایداری از خود برجای نهاد، ضروری است و در کنار مطالعه و شناخت سلوک هنری سایر بزرگان میتواند جورچین لازم را برای شکل دادن به بینش هنری رهروان این وادی فراهم سازد.
در فصل دوم، شیوه و شگردهای هنری مافی با بررسی روش کارش و سالهای تجربهاندوزی او مورد توجه قرار گرفته و روی آوردن وی به هنر نقاشیخط بررسی شده است.
در این فصل بهطور ویژه نگارنده از مصاحبت تعداد قابل توجهی از اهل هنر و صاحبنظران بهره گرفته و لذا نکات مؤثر و مفیدی در مورد شخصیت هنری زندهیاد مافی ارائه داده است.
برای آن دسته از آثار مافی که در کتاب درج شدهاند، سعی شده است بهطور تقریبی سیر تاریخی در ارائة آنها مورد توجه قرار گیرد."