چکیده:
مطالعه پیرامون فضای سبز (باغها) به ویژه باغهای شهری گر چه در جهان دارای سابقه نسبتا طولانی است، ولی در ایران توجه چندانی به این موضوع نشده است. در این راستا، پژوهش حاضر به تحلیل تغییر کاربری و چگونگی حفظ و نگهداری فضای سبز (باغهای) شهر جهرم در راستای توسعه پایدار طی سالهای 85– 1375 میپردازد. این پژوهش حاصل بررسیهای محلی و میدانی در سطح شهر جهرم و تکمیل پرسشنامه و جمعآوری آمار و اطلاعات و استفاده از نرمافزار سامانه اطلاعات جغرافیایی برای تجزیه و تحلیل فضای سبز (باغات) در محدوده مورد مطالعه است. نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که طی دهه 85– 1375، حدود 36/580 هکتار به علت افزایش محدوده شهر به مساحت باغات شهر اضافه شده و 8/190 هکتار از باغات نیز به سایر کاربریهای شهری تغییر کاربری دادهاند. بیشترین وسعت باغات به اراضی بایر (2/46 درصد) و کاربری مسکونی (44/35 درصد) تبدیل شده است. همچنین، از نظر 6/70 درصد مالکان باغی، مهمترین دلیل و انگیزهی تغییر کاربری باغات، عوامل اقتصادی (عمدتا ارزش افزوده زمین و مسکن)، است. کمآبی و ورود به محدوده شهر از دیگر دلایل تغییر کاربری باغات بوده است. برای آزمون تفاوت قیمتهای زمین باغی قبل و بعد از تغییر کاربری از طریق نرم افزار اس پی اس اس، آزمون تی گرفته شد که قیمت زمین باغی پس از تغییر کاربری حدود 1/2 برابر افزایش قیمت را نشان میدهد و قیمت اولیه حدود 47/. قیمت بعد از تغییر کاربری است. بنابراین، پیشنهاد میگردد آب مورد نیاز باغات تأمین شود و از اراضی بایر داخل شهر برای رفع نیازهای مسکونی و غیرمسکونی استفاده شود تا حفظ و نگهداری باغات در راستای توسعه پایدار امکانپذیر گردد.
خلاصه ماشینی:
"جدول 1) تغییرات کاربری باغی شهر جهرم به سایر کاربریها در سال 1385 درصد نسبت به کل مساحت (متر مربع) تغییرات کاربری باغی شهر جهرم در سال 1385 به سایر کاربریها 75/46 892193 اراضی بایر 24/35 672530 مسکونی 6/2 49276 تعمیرگاه 44/2 46746 جاده 72/1 32928 فضای سبز و پارک 25/11 214383 سایر 100 1908056 جمع / شکل 2) تغییرات کاربری باغ شهر جهرم در سال 1385 / شکل3 ) فرآیند تبدیل کاربری اراضی باغی دلایل و انگیزههای تغییر کاربری باغی برای بررسی علل و انگیزه تغییر کاربری باغی، از مالکانی که باغشان در کمیسیون ماده 5 شورای شهرسازی استان تغییر کاربری داده است (36 مالک) و بنگاههای املاک و آژانسهای مسکن پرسشگری شده که با توجه به ساختار الگوی مورد استفاده، یافتههای تحقیق در پنج دسته طبقهبندی شدهاند: علل تغییر کاربری باغات و فضای سبز به سایر کاربریها، قیمت زمین قبل و بعد از تغییر کاربری باغی (مترمربع به ریال)، مهمترین مسائل و مشکلات حفظ و نگهداری کاربری فضای سبز و باغات، مقایسه روند قیمت واحد مسکونی در 6 کلانشهر کشور با شهر جهرم طی سالهای 86– 1370، مقایسه قیمت زمین، واحد مسکونی و باغ در شهر جهرم طی سالهای 89– 1370.
به طور خلاصه و مختصر در مورد قیمتهای زمین، واحد مسکونی و باغ در شهر جهرم میتوان نتیجه گرفت که تفاوت فاحشی بین قیمت زمین و مسکن و باغ وجود دارد و در نتیجه، این تفاوت قیمت، خود گویای بسیار مناسبی برای تغییر کاربری باغی به سایر کاربریهاست."