چکیده:
هدف اصلی این پژوهش، بررسی فلسفی مولفه های اصلی انقلاب اسلامی به مثابه ظرفیت هایی برای تحول در نظام آموزش و پرورش می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش پدیدارشناسی بهره گرفته شد. با این توضیح که انقلا بهای کبیر که محدود تاثیر گذاری فراتر از تغییر حاکمیت دارند، یکی از منابع اصلی تحول در نظام های آموزش و پرورش هستند. انقلاب اسلامی در ردای یکی از انقلا بهای کبیر به جهت
بستر تاریخی متفاوت خود دارای ماهیتی کاملا متفاوت با انقلا بهای پیش از خود است. جنس و سطح
تحولات نظام های آموزشی همبستگی قابل توجهی با ماهیت های انقلا بهای موثر بر خود دارند. این مهم
ضرورت تحلیل مولفه های بنیادین انقلاب اسلامی ایران به مثابه ظرفیت هایی برای تحول در نظام آموزشی
ایران را روشن می سازد. در این پژوهش سه عنصر مردمی بودن، اسلام خواهی و نفی سلطه سیاسی و
فرهنگی به عنوان مولفه های اساسی انقلاب اسلامی بیان و ظرفیت های هر یک برای تحول در نظام آموزش و پرورش مطرح شدند.
خلاصه ماشینی:
ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش و ﭘﺮورش اﯾﺮان ﭘﯿﺶ از اﻧﻘﻼب، از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻪ وﯾـﮋه از ﻣـﺪلﻫـﺎي ﻓﺮاﻧﺴﻮي و آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ )ﺑﺎﻗﺮي، 7831؛ ﻣﺤﺴﻦ ﭘﻮر،1631( ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳـﺖ ﮐـﻪ اﻧﮕﯿـﺰه ﺗﺤـﻮل ﺧـﻮاﻫﯽ در ﻧﻈـﺎم آﻣﻮزﺷﯽ در اوﻟﻮﯾﺖ اﺻﻠﯽ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد.
ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ، اﮔـﺮ ﻣـﯽﮔــﻮﯾﯿﻢ ﺗـﺎرﯾﺦ آﻣــﻮزش و ﭘــﺮورش ﻣــﺎ- ﭘـﯿﺶ از اﻧﻘــﻼب- ﻣﺘــﺄﺛﺮ از آﻣــﻮزش و ﭘـﺮورش ﻣــﺪرن و ـ ـ ـ ــ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎي ﺗﺠﺪدﻃﻠﺒﺎﻧﻪ وﻗﺖ اﺳﺖ )ﺑﻨﺎﻧﯽ، 1691؛ ﻣﻨﺸﺮي،2991؛ آراﺳﺘﻪ، 9691(، اﮔـﺮ ﻣـﯽﮔـﻮﯾﯿﻢ اﻧﻘـﻼب اﺳﻼﻣﯽ ﻣﺎﻫﯿﺘﯽ ﭘﺴﺖ ﻣﺪرن دارد و در ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻧﻘﻼبﻫﺎي ﭘﯿﺶ از ﺧﻮد ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ )ﻓﻮﮐـﻮ، 9731( و اﮔﺮ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﻢ اﯾﺪه ﺗﺤﻮل در آﻣﻮزش و ﭘﺮورش و ﻧﻪ ﻫﻤﻪ، ﺑﺨﺶ زﯾﺎدي از آن ﺑﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﺎ ﻣﺪرﻧﯿﺘـﻪ و ﺣﺮﮐﺖ ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش و ﭘـﺮورش در ﺗﺒﻌﯿـﺖ از ﺗﺠـﺪد ﮔـﺮه ﺧـﻮرده اﺳـﺖ؛ ﭼـﺮا ﻧﮕـﻮﯾﯿﻢ ﮐـﻪ اﻧﻘـﻼب اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﺤﻮل در آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ﺷﺎﯾﺎن ﺗﻮﺟﻪ وﯾﮋه اﺳﺖ؟ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﻌﯽ دارد اﻓﻖ ﺟﺪﯾﺪي ﺑﺮ روي ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان و ﻣﺠﺮﯾـﺎن ﺗﻌﻠـﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿـﺖ ﺑﮕﺸـﺎﯾﺪ و ﺗﻮﺟـﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ ﺗﺤﻮل در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷـﯽ ﺟﻠـﺐ ﮐﻨــﺪ.
در ﻣﻮرد ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻣﺆﻟﻔﻪ »ﻣﺮدﻣﯽ ﺑﻮدن« اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺮاي ﺗﺤـﻮل در ﻧﻈـﺎم آﻣـﻮزش و ﭘـﺮورش، ﺑـﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﺤﻮل در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ اﻣﺮي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ- ﻓﮑﺮي- ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ و ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﻘـﺶ ﻧﻬـﺎدﻫـﺎي ﻣﺮدﻣﯽ ﻣﺜﻞ ﺧﺎﻧﻮاده، ﺗﺸﮑﻞﻫﺎي ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ، ﻣﺴﺎﺟﺪ و ﻏﯿﺮه ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﺳﺎﺳﺎً ﺗﺤﻮل در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷـﯽ داراي دو ﻟﺒﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ در دﺳﺖ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﺪاران و ﻧﺨﺒﮕﺎن ﻋﻠﻤﯽ و ﻟﺒﻪ دﯾﮕﺮ آن در دﺳـﺖ ﻣـﺮدم اﺳـﺖ.