چکیده:
از دیدگاه مطالعات فرهنگی، نزاعها و کشمکشهای معناشناختی در فرهنگ مردم پسند حاصل گفتوگوی بین گروههای فرادست و فرهنگهای متعارض خودجوش است. باچنین دیدگاهی موسیقی رپ ایرانی- فارسی مطالعه شده تا گفتمانهای موجود و نزاعهای بین آنها مشخص شود. با بهکارگیری تحلیل گفتمانی لاکلا و موفه، تعداد 9 گفتمان موجود در این موسیقی شناسایی شدهاند و دال مرکزی، وقتهها و غیریتها در هر کدام مشخص شده است. هر چند گفتمان موسیقی رپ در ایران گفتمانی حاشیهای محسوب میشود، اما در درون این گفتمان نیز برخی (خرده)گفتمانها، جریان اصلی و برخی دیگر حاشیهای هستند. پس از ارائه گونهشناسی، به حوزههای نزاع میان گفتمانهای شناسایی شده نیز توجه شده است. نتایج تحلیل نشان داد جدال موجود بین گفتمانهای موسیقی رپ ایرانی- فارسی، تقابلی آمیخته از نزاعهای جنسیتی، طبقاتی، اخلاقی، سیاسی، مذهبی، سنتی/مدرن و غیره است.
خلاصه ماشینی:
"مثلا «قاف» در قطعۀ «خیابونیها» ضمن بیان دغدغههای خیابانی، خود را در تقابل با «یاس» دیگر رپخوان فارسی تعریف میکند: «یکی دستش ه دستبند برلیان / یکی بسش ه از بس تو زندان آب خنک خورده و چکاش پاس نشده / یکی عقدهای شده چرا یاس نشده یه جا زلزله بیاد یکی کاری کنه / کسی فیلمی بسازه، که تا یاری کنه آقا شعر بخونه مردم و روشن کنه / بابا بسم ه، دیگه من گوشم پره از این چرت و چرندای لوس در اصل / توی خیابون این چیزا روزمرهس» اشارۀ «قاف» به «یاس» درواقع نزاعی بین دو گفتمان «رپ خیابانی» و «انتقادی اخلاقگرا» است که در قطعههای دیگری نیز قابل مشاهده است.
او در قطعۀ «پیش قاضی و معلق بازی» گفتمانی که در اینجا «رپ خیابانی» نامیده شد را خطاب قرار داده است و ضمن بیان اعتراض سیاسی خود، دال مرکزی گفتمان آنها یعنی «زندگی خیابانی» را مورد هدف قرار میدهد: « خیابونی واسه تو زن و متلک گفتن ه / خواستی آدرس بدم برو جایی که خفن ه اونجا اگه رپ خوندی و شلوارت به پا / باقی موند بیا عمو یه جایزه داره برات که یه گنده لوتی مث جواد یساری / صد تا مث تو رو میبنده به گاری» گفتمان 4: شش و هشت مجموعۀ مولفههایی در بخشی از رپ ایرانی- فارسی درکنار یکدیگر قرار گرفته و مفصلبندی شدهاند و گفتمانی را بهوجود آوردهاند که تاکید اصلی آن بر «هجو و تمسخر» است."