چکیده:
شهرداری تهران در سالهای اخیر دست به اقدامات متنوع و متعددی در انجام پروژههای شهری و در راستای محورهای مختلف توسعه زده که چهره و مناظر جدیدی را برای شهر ایجاد کرده است. آسیبشناسی انجام گرفته نشان میدهد ویژگیهای مثبت و منفی بسیاری در این پروژهها قابل بحث و بررسی است که میتوان در چهار گام تعریف پروژه، برنامهریزی و طراحی، اجرای پروژه و ارزیابی و بازنگری به آنها پرداخت. عدم توجه به اولویتها و ضرورتهای پیشبینی شده در طرحهای بالادست و «برنامه ـ محور» نبودن روند تعریف پروژه از آسیبهای موجود در طرحهای تهران امروز است. همچنین عدم «نیازسنجی» در کنار امکانسنجی پروژهها نیاز به لزوم یا ضرورت آنها را مشخص نمیکند. در برنامهریزی و طراحی پروژهها، آسیبهایی در روند انتخاب مشاوران برنامهریزی و طراحی و همچنین نظارت بر عملکرد آنها وجود دارد. به علاوه، پیوستهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، و زیستمحیطی در برخی موارد از استقلال و استحکام لازم برخوردار نیستند. روند تصویب پروژههای شهری و ضعف در مشارکت مردمی در فرایند تهیه و تصویب برنامهها جزء نقاط ضعف پروژههای تهران است. در بخش اجرا، عدم تبیین نظام تحققپذیری و شفافیت پروژهها مورد تحلیل و نقد است. در نهایت نیز در مرحله بازنگری و ارزیابی عدم وجود شاخصهای ارزیابی و نیز فقدان سازمان ناظر بر این بازنگری از دیگر مسائلی هستند که نقاط قوت و ضعف این پروژهها را مشخص میکنند. در این میان نقد و تحلیلی ساختاری در این فرایند میتواند به راهکارهایی برای ارتقای کیفی پروژهها کمک کند.
خلاصه ماشینی:
"پرسش این است که چه عاملی اولویت و ضرورت انجام یک پروژة شهری را مشخص میکند تا ردیف بودجهای برای آن در نظر گرفته شود و در دستور کار مدیران شهرداری قرار گیرد.
آسیبهای کنونی در شهر تهران شیوههای بهبودبخشی به وضع موجود گام اول : تعریف پروژه تعیین اولویتها مبتنی بر صلاحدیدهای مدیریتی اکتفا به مطالعات توجیهی و امکانسنجی تعیین اولویتها مبتنی بر برنامههای فرادست ضرورت مطالعات نیازسنجی گام دوم : برنامهریزی و طراحی دایره محدود داوران و ناظران علمی نقش گزارش توجیهی برای پیوستهای اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی تصویب پروژه بر اساس معیارهای سیاسی و اقتصادی سطح مشارکت شهروندان پایینتر از حد اطلاعرسانی استفاده از داوران با سلیقههای مختلف و حتی داوران بینالمللی نقش پررنگتر پیوستها تبیین معیارهای تصویب بر اساس ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فنی و زیست محیطی مشارکت شهروندان در تمام مراحل تعریف پروژه و تهیه برنامه گام سوم : اجرای پروژه فقدان نظام تحقق پروژه ضعف در شفافیت مالی کیفیت پایینتر مصالح نسبت به محاسبات طرح تأکید بر تبیین دقیق نظام تحقق در شرح خدمات مطالعات پروژه مداخله جدیتر شورای شهر و انعکاس گزارشهای تراز مالی پروژهها برای افکار عمومی گام چهارم : ارزیابی و بازنگری فقدان شاخصهای ارزیابی و بازنگری فقدان نهاد مستقل نظارت تخصصی تدوین شاخصهای ارزیابی و بازنگری در برنامهی پروژه احیای مجدد نهاد برنامهریزی توسعه شهری تهران فهرست منابع افتخارزاده، ساناز.
From Contemplation to Action Planning and Implementing Process of Projects in Tehran Mohammad Saleh Shokouhi Bidhendi, Ph. D.
Keywords: Urban Projects, Tehran Municipality, Planning Process, Pathology, Evaluation."