چکیده:
اگرچه منزلت سنتی آموزههای (دکترین) مؤلفان رسالههای حقوقی بینالمللی آنچنانکه در سدههای نخستین پس از زایش حقوق بینالملل از آن برخوردار بودند، در اثر تغییر نگرشها، از منبع اصلی به منبع فرعی احراز قواعد، تنزل یافت و بهظاهر رویۀ قضایی محاکم بینالمللی در نیمۀ اول قرن بیستم اعتنای چندانی به آنها نمیکرد، ولی با پیدایش محاکم بینالمللی جدید در دهههای اخیر، رویکرد رویۀ قضایی بیشتر محاکم تغییر چشمگیری یافت؛ چنانکه بسیاری از آنها از استناد آشکار به دیدگاههای نویسندگان برجستۀ حقوق بینالملل برای تشخیص قاعده از غیرقاعده ابایی ندارند. در ضمن بیمیلی دستهای از محاکم مانند دیوان بینالمللی دادگستری نسبت به توسل به آثار حقوقدانان در ظاهر امر است و آرای آنها ریشهای نامرئی در اندیشههای حقوقدانان دارد. دیگر کارکرد ویژۀ آموزههای علمای برجسته، دمیدن روح نوآوری و عنصر ترقی به پیکرۀ حقوق بینالملل و در مواردی ایجاد قاعدههاست.
خلاصه ماشینی:
در برهه ای ، نظریه های آنان همچون منبع اصلی قاعده ، مقدس شمرده شده و در برهه ای دیگر، به جایگاه ابزار فرعی برای احراز قاعده ، فرو افتاده اســت ؛ به گونه ای که نه تنها برخی شــأن آثار نویسندگان را به «دومین منبــع فرعی » پس از رویۀ قضایی بین المللــی خلاصه کرده اند، بلکه گروهی دیگر آن ها را منبع در حال افول قواعد بین المللی پنداشته اند.
باوجــود ذکر تألیفــات حقوق دانان منفــرد و رویۀ قضایی در بند واحــد از مادة ٣٨ اساســنامه ، برخی نویســندگان دیدگاه های متفاوتی را در مورد جایگاه واقعی آن ها بیان کرده اند؛ از جمله اینکه با افزایش دسترســی آســان به منابع حقوقی ، به ویژه اسناد رویۀ دولت ها، نمی توان مرجعیت آثار علمای حقوق را به آن نحو که در اساسنامه ذکر شده است ، تأیید کرد )٣٩٢.
paras ,٢٠٠٠ March ٢٤ ,Zlatko Aleksovsk( افزون برایــن ، شــعبۀ تجدید نظر دادگاه ویژة لبنان بارهــا در تصمیم ١٦ فوریه ٢٠١١ خود در خصوص قانون قابل اجرا نسبت به جرم تروریسم ، هنگام بررسی موضوعات مختلف حقوق بین الملل از آثــار حقوق دانان کمک گرفت )-STL, Interlocutory Decision on the Applica ble Law: Terrorism, Conspiracy, Homicide, Perpetration, Cumulative Charging, 16 February .
5. D’Aspremont, Jean )2011(, Formalism & the Sources of International Law: A Theory of the Ascertainment of Legal Rules, New York,Oxford University Press.