چکیده:
بحث سرقفلی در واحدهای تجاری واقع در مختصات جغرافیایی، بحثی روشن و احکام آن در فقه، قوانین و آرای محاکمدارای سابقه است. اما با ظهور فروشگاههای مجازی، در کنار بحثهای معمول در حقوق اینترنت، مانند علامت تجاری و نامهای دامنه، این بحث هم میتواند مطرح باشد که یک واحد تجاری الکترونیک به اجاره داده شود. در این صورت مباحثی مانند سرقفلی و حق کسب و پیشه نیز قابل طرح خواهد بود. گرچه تاکنون چنین چیزی در عمل معمول و رایج نشده است، ولی امکان آن با رواج و رونق فروشگاههای مجازی در آینده وجود خواهد داشت. در این مقاله به شرح و تبیین این مسئله، بهویژه جداسازی آن از مسائل پیرامونی در محیط اینترنت و بیان احکام آن میپردازیم.
خلاصه ماشینی:
"٣. سرقفلی در فضای الکترونیک با این بحث ، میتوانیم بگوییم که همانند محیط جغرافیایی که مالک آن را بـرای مـدتی به غیر واگذار میکند، ممکن است دارندة فروشگاه مجازی نیز بهـره بـرداری از آن را کـه چیزی جز موقعیت و جایگاه خود در فضـای الکترونیـک نیسـت ، در برابـر مبلغـی بـرای مدتی به دیگری واگذار کند که همان قرارداد اجاره است .
با توجه به مطالب پیش گفته ، بحث خود را در دو بخش جداگانۀ سرقفلی و نیـز حـق کسب و پیشه در اجارة نشانیهای فروشگاه های مجازی پی میگیریم : الف ) سرقفلی به معنای ارزش اولیۀ موقعیت تجاری این ارزش در محیط های جغرافیایی به دلیل محدودیت های محیط یادشـده در دایـر کردن واحدهای تجاری پیدا میشود، ولی در محیط الکترونیک که نشـانیهـا بـر اسـاس اعداد و ارقام تعیین میشوند، این محدودیت وجود ندارد؛ گرچه به دلیل کاربری آسان تر به صورت اسامی و کلمات تغییر شکل میدهند.
در این بحث ، اگر دارندة نشانی الکترونیک توانسته باشد در آن نشانی به موفقیت های تجاری دست یابد، و اگر بخواهد آن نشانی را به مستأجری واگذار کند، علـیالقاعـده بـه همان دو روش معهود در اجارة محل سنتی، می تواند آن را اجاره دهـد؛ یعنـی یـا محـل الکترونیک را از ارزش تجاری آن جدا، و بابـت واگـذاری سـرقفلی آن یـک مبلـغ معـین دریافت کند و محل الکترونیک را اجاره داده ، ماهیانه اجاره بهای ناچیزی دریافـت نمایـد، یا آنکه بدون این تفکیک ، محل یا به عبارت بهتـر جایگـاه الکترونیـک فروشـگاه خـود را بدون دریافت سرقفلی اجاره دهد و ماهیانه مبلغ بیشتری از مستأجر دریافت نماید."