چکیده:
نقض قرارداد به اساسی و غیراساسی تقسیم میشود. نقض اساسی قرارداد به بنیان آن لطمه زده و سبب میشود طرف قرارداد به انتظاراتی که از بستن آن داشته نرسد. برای آن که نقض قرارداد، اساسی شمرده شود باید نتایج آن برای پیمانشکن یا هرشخص متعارفی در شرایط او قابل پیشبینی باشد. اینگونه پیمانشکنی در حقوق قراردادهای بازرگانی بینالمللی اهمیت فراوانی داشته و در ماده 25 معاهده بیع بینالمللی 1980 وین آمده است. عبارات مندرج در ماده یادشده کلی است و تطبیق بر مصادیق را دشوار میسازد. لذا تفاسیر گوناگون مفهوم نقض اساسی قرارداد در معاهده مزبور همچنان ادامه دارد.
خلاصه ماشینی:
طبق بند ٢ این ماده : «در تعیین این که آیـا کوتـاهی در اجـرای تعهـد، معادل با عدم اجرای اساسی است یا خیر، به ویژه باید به امور زیر توجه داشت : الف ) این که عدم اجرای تعهد، طرف زیان دیده را بطور اساسی از آنچه برطبق قـرارداد می توانست انتظارش را داشته باشد، محروم می کند یا نه ، مگر این که طرف دیگر نتیجـه مزبور را پیش بینی نکرده یا بطور متعارف نمی توانسته آن را پیش بینی کرده باشد ب) این که رعایت دقیق تعهدی که اجرا نشده ، رکن قرارداد بوده یا نه ج) این که عدم اجرای تعهد، عمدی بوده یا از روی بی احتیاطی د) این که عدم اجرای تعهد به طرف زیان دیده حق می دهـد بـه ایـن اعتقـاد برسـد کـه نمی تواند بر اجرای آتی تعهدات از سوی طرف دیگر اتکا کند یا نه ه) این که اگر به قرارداد خاتمه داده شود، طرف مسؤول عدم اجرا در نتیجه آماده کردن مقدمات یا اجرای تعهد، متحمل زیان نامتناسبی خواهد شد یا نه ».
عامل دوم در ماده مزبور آن است کـه اگر پیمان شکن بتواند ثابت کند اساسی بودن قرارداد را برای طرف قـرارداد پـیش بینـی نکرده و هیچ شخص معقولی هم به جای او نمی توانسته آن را پیش بینی کند، زیان دیـده 19 نمی تواند به قرارداد پایان دهد.
Pace Review of the Convention on Contracts for the International Sale of Goods (CISG), Kluwer Law International; http://www.
Pace Review of the Convention on Contracts for the International Sale of Goods (CISG) 1998, Kluwer Law International.