چکیده:
هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی بر استرس ادراکشده، خودکارآمدی و کیفیت زندگی بیماران دچار سرطان پستان بود.
روش: روش مطالعه نیمهآزمایشی با گروه گواه و طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری دوماهه و جامعهآماری کلیهی زنان مراجعهکننده به بخش آنکولوژی مرکز تشخیصی- درمانی بیمارستان هفت تیر تهران بهتعداد 1200 نفر بود که120 نفر آنها از مراجعان تازه تشخیص در سال 1392 بودند. پس از مصاحبه 30 نفر که ملاکهای ورود به پژوهش را داشتند، بهصورت در دسترس انتخاب و بهطور تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگزین شد.ند ابزار پژوهش، پرسشنامههای استرس ادراکشده کوهن، کامارک و مرملستین (1983)، خودکارآمدی شرر و مادوکس (1982؛ نقل از ملکی پیربازاری، نوری و صرامی،1390) و ویراست سوم پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان پژوهشهای اروپایی آرونسون (1987؛ نقل از صفایی، دهکردی و طباطبایی، 1386) بود. گروه آزمایش 8 جلسه 2 ساعته هفتهای یکبار آموزش دید.
یافتهها: نتایج نشاندهنده اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی در کاهش استرس ادراکشده و افزایش خودکارآمدی و کیفیت زندگی بیماران بود و اثر آن پس از 2 ماه نیز باقیماند.
نتیجهگیری: از رفتار درمانی دیالکتیکی میتوان بهعنوان روش موثری برای کاهش استرس، افزایش خودکارآمدی و کیفیت زندگی بیماران دچار سرطان استفاده کرد.
Aim: The aim of this study was to determine the effectiveness of dialectical behavior therapy، on perceived stress، self-efficacy، and quality of life in women with breast cancer.
Methods: The study method was quasiexperimental with pre and post test and a follow up of two months. The statistical population consisted of 120 patients recently diagnosed with cancer among 1200 patients referred to the oncology department of the diagnostic and therapeutic center of Haftom-e-Tir hospital in the year 2013 and 30 patients were chosen via accessible sampling and were divided randomly to either a control (N=15) or an experimental (N=15) group. The experimental group received eight weekly sessions of intervention، each session lasting 120 minutes. The research instruments were Cohen، Kamarck & Mermelstein's perceived stress scale (1983)، the general self-efficacy scale (Scherer and Maddox، 1982) and the quality of life questionnaire published by the European Research Organization (Aaronson، 1987).
Results: Results revealed that dialectical behavior therapy was effective in decreasing perceived stress as well as increasing self-efficacy and quality of life in women with breast cancer in the experimental group and that these effects were consistent two months after the termination of the intervention. The control group showed no significant changes at any of the three evaluation phases.
Conclusion: Results indicated that using dialectical behavior therapy could be useful for decreasing perceived stress and increasing self-efficacy and quality of life in breast cancer patients.
خلاصه ماشینی:
یافته ها: نتایج نشان دهنده اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی در کاهش استرس ادراکشده و افزایش خودکارآمدی و کیفیت زندگی بیماران بود و اثر آن پس از ٢ ماه نیز باقیماند.
نتیجه گیری: از رفتار درمانی دیالکتیکی میتوان به عنوان روش موثری برای کاهش استرس ، افزایش خودکارآمدی و کیفیت زندگی بیماران دچار سرطان استفاده کرد.
نوردین ، ریسانن ، آلگرین ، بورل ، آروینگ و همکاران (٢٠١٢) در مطالعه خود دریافتند که با آموزش های روان درمانی میتوان استرس ، خستگی روانی بیماران دچار سرطان پستان را کاهش و کیفیت زندگی آن ها را افزایش داد.
با اندازه گیری کیفیت زندگی بیماران دچار سرطان ، میتوان ناتوانی گروه ها و جمعیت های متفاوت بهبودیافته از سرطان و کیفیت مراقبت های ارائه شده را بررسی و تعیین کرد و نیز مزایا و معایب درمان ها را مقایسه و افراد در معرض خطر مشکلات روانی، اجتماعی را غربالگری و وضعیت بهبودیافتگان و بازماندگان سرطان را پیگیری نمود (کهرزایی، دانش و آزادفلاح ، ١٣٩٠).
بحث و نتیجه گیری نتایج مطالعه ی حاضر نشان دهنده مؤثر بودن برنامه آموزشی رفتار درمانی دیالکتیکی بر کاهش استرس ادراکشده ، و افزایش خودکارآمدی و کیفیت زندگی بیماران دچار سرطان پستان گروه آزمایش بود.
هم چنین نتایج این مطالعه نشان داد که آموزش رفتار درمانی دیالکتیکی موجب افزایش خودکارآمدی در بیماران دچار سرطان پستان میشود.