چکیده:
در این پژوهش ارتباط بین رخداد گرمای فرین در گسترة استان خوزستان و تغییرات فشار تراز دریا و سطح ۶۰۰ هکتوپاسکالی با استفاده از دادههای مختلف ایستگاهی و دادههای موجود در پایگاه دادة NCEP/NCAR در ساعت GMT ۱۲ با تفکیک مکانی ۵/۲ درجه با رویکردی محیطی به گردشی و بر حسب دید بصری در دورة زمانی ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۸ مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیقات نشان داد که: ۱. وقوع گرماهای فرین خوزستان در تراز دریا اغلب متاثر از یک الگوی فشار مشخص به نام «کم فشار گنگ» منطبق بر خاستگاه فضای شبهقارة هند، ایران تا شبهجزیرة عربستان است. ۲. نتایج حاصل از تهیه و تفسیر نقشههای سینوپتیک نشان داد که رخداد گرماهای فرین استان در سطح ۶۰۰ هکتوپاسکال، با استیلای یک الگوی گردشی فشار روی منطقة پرفشار آزور و ورود زبانههای آن منطبق بر نیمة جنوبی خلیج فارس و دریای عمان است.بر این اساس، نوسان دمای بیشینه در استان خوزستان با کاهش و افزایش میزان فشار در عرصة کنش این دو سامانة فشار (کمفشار گنگ در سطح تراز دریا و پرفشار آزور در سطح بالا) مرتبط و همزمان است
خلاصه ماشینی:
"زبانة شرقی این سامانة پرفشار نیز با عبور از دریای سرخ، شبهجزیرة عربستان ضمن استقرار نمادین روی ایران، خلیج فارس و دریای عمان، قسمتهای وسیعی از ایران را تحت استیلای خود درآورده است، همچنین منحنی با ارتفاع ۴۴۲۵ ژئوپتانسیلمتر استان خوزستان را احاطه کرده است.
/ شکل ۱: موقعیت جغرافیایی ایستگاههای آب و هواشناسی استان خوزستان / شکل ۳: نمودار فراوانی ۱۰۰ روز نمایندة بسیار گرم استان جدول ١: طبقهبندی رخداد دماهای بیشینة استان به تفکیک ایستگاه نام Max≥47 Max≥48 Max≥49 Max≥50 Max≥51 Max≥52 آبادان ۶۱۷ ۳۵۲ ۱۵۵ ۴۲ ۱۱ ۰ آغاجاری ۵۷۶ ۳۱۵ ۱۴۴ ۴۷ ۷ ۲ اهواز ۵۶۵ ۳۰۰ ۹۳ ۲۴ ۳ ۱ بستان ۵۲۳ ۲۸۱ ۱۲۰ ۲۷ ۵ ۰ شوشتر ۴۱۸ ۱۸۸ ۷۸ ۲۴ ۴ ۰ رامهرمز ۴۳۵ ۲۰۱ ۸۳ ۱۲ ۳ ۰ صفیآباد ۳۴۸ ۱۴۷ ۵۱ ۱۴ ۱ ۰ ماهشهر ۲۸۱ ۱۲۶ ۴۳ ۹ ۳ ۰ مسجدسلیمان ۱۸۱ ۶۱ ۲۲ ۵ ۲ ۰ بهبهان ۱۵۷ ۵۵ ۱۴ ۱ ۰ ۰ ایذه ۲ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰ / شکل ۲: موقعیت گرههای آماری دادههای جو بالا با شبکههای ۵/۲× ۵/۲ درجه در نیمکرة شمالی (شبانکاری، ۱۳۸۷) زبانة شرقی این سامانة پرفشار نیز با عبور از جنوب مدیترانه، شمال و جنوب دریای سرخ و شبهجزیرة عربستان، ضمن استقرار نمادین روی ایران، خلیج فارس و تمام ایران را تحت استیلای خود قرار میدهد."