چکیده:
در رسیدن به هدف که موفقیت تلقی میگردد، عوامل متعددی دخالت دارد که ممکن است نقش برخی از این عوامل مستقیم و نقش برخی دیگر به صورت غیرمستقیم باشد. از این میان جایگاه عوامل زیستی انکار ناپذیر است. در اسلام به اصل این نوع اثرگذاری اشاره شده است که تأثیر فوق در سه جریان تأثیر بدن بر روح، تأثیر روح و روان بر بدن و ابزاریت بدن برای روح دستهبندی میشود. اسلام دستورالعملهای قابل توجه و دقیقی را برای زندگی زیستی انسان ارائه نموده است. قسمتی ازاین دستورالعملها در این دستهبندی جای میگیرد که عبارتند از 1. تغذیه (شامل الف: تناسب در تغذیه، ب: تعادل در تغذیه، ج: آداب در تغذیه)، 2. تخلیه، 3. بهداشت، 4. استراحت، 5. اجتناب از گناهان، 6. عوامل زیست محیطی و 7. مدیریت غرائز.به طور غالب کسانی که براساس موازین عقلانی زندگی میکنند هدفی را نیز دنبال میکنند که رسیدن به آن هدف برای آنها موفقیت تلقی میگردد.
خلاصه ماشینی:
"در عوامل موفقیت توجه به جسم بدنی حائز اهمیت است و چه بسا به کارگیری همة عوامل فکری و روانی در برخی افراد بدون توجه به این بعد موفقیت را برای آنها در پی نداشته باشد.
این بحث در روایات به طور گستردهای مطرح شده است و کمتوجهی به این مسائل شاید از طرف مخاطبین قرآن و روایات صورت میگیرد، بنابراین توهم این نرود که بحث تغذیه در محتوای دین بدون اهمیت است، بلکه همان طور که از فراز (یا أیها الذین آمنوا کلوا من طیبات ما رزقناکم و اشکروا لله إن کنتم إیاه تعبدون( (بقره/172)؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید، از پاکیزههایی که شما را روزی کردهایم بخورید و خدای را سپاس گزارید، اگر او را میپرستید برمیآید، امر به شکر بعد از امر به خوردن آمده است.
ج ـ آداب تغذیه مطلوب در رفع نیاز بدن این نیست که مواد غذایی با هر کیفیتی و بدون هیچ الگوی موجود در روند تغذیه وارد بدن شود، بلکه با توجه به تفاوت مواد غذایی به لحاظ سهلالهضم بودن و یا سنگین بودن آنها و تفاوت در نوع غذاها و آشامیدنیها و نیز عملکرد دستگاه هاضمه و همچنین ارتباط داشتن بدن با ابعاد دیگر وجود انسانی مثل روان و جهان پیرامون، مطلوب این است که نیاز بدن در بهترین زمان و در مناسبترین ترکیب غذایی و بدنی و مناسبترین زمان که بدن پذیرای آن باشد، به ضمیمة مناسبترین وضعیت روحی و روانی مرتفع گردد.
بنابراین در مواردی غرائز از کارایی ابتدایی خود بالاتر میروند و هستة اولیة نظامهای دیگر انسان قرار میگیرند و لکن آنچه لزوم مدیریت غرائز، به خصوص غریزة جنسی را میطلبد این است که ممکن است نفس انسانی آن را کمال بپندارد و به صورت پیوسته دنبال مشتهیات نفسانی باشد.
Keywords: nourishment, resting, avoiding sin, biological factors, management of instincts"