چکیده:
فضای مجازی امکان ویژه ای را برای تبلیغ و اشاعه باورهای گروه های کوچک و به حاشیه رفته از جمله جریان های ضد دینی فراهم نموده است. در این میان تلاش برای شناسایی و رصد فعالیت های آن ها گامی ضروری در جهت تدوین سیاست های مطلوب در عرصه فضای مجازی است. این مقاله درپی پاسخگویی به این سوالات است: 1. میزان و کیفیت فعالیت سایت ها و وبلاگ های فارسی زبان به چه شکل است؟ 2. محورهای مورد تاکید و تاکتیک های مورد استفاده آن ها چیست؟ این مقاله با بهره گیری از دو روش مولفه های ارزیابی سایت، تحلیل محتوای کیفی در پی پاسخگویی به این دو سوال است. نتایج بخش تحلیل و ارزیابی 12 وبلاگ و سایت برگزیده حاکی از آن است که اکثر پایگاه های اینترنتی ضد دینی دارای ویژگی های ذیل هستند: بهره گیری از اعتبار نوشتار بجای اعتبار نویسنده، طراحی های عمدتا ضعیف، شلختگی موضوعی، ترکیبی بودن، سلبی بودن، عدم تمایل به درج تاریخ، غلبه فضای رادیکال و غیر آزاد اندیشانه و گفتگومدارانه، کمی مخاطب، سیاسی بودن و نشرمحوربودن بجای تولیدمداربودن. نتایج بخش تحلیل محتوای کیفی 7 محور کلی و 24 محور جزئی مورد تاکید و 14تاکتیک و 5 کارکرد و هدف کلی را نشان می دهد که می تواند برای فعالین فرهنگی و تولیدکنندگان محتوای جایگزین مفید و موثر باشد. بر اساس مولفه های محتوایی می توان پایگاه های اینترنتی مذکور را به دو دسته کلی تقسیم کرد: 1. قائل به بی خدایی کلی و مدافع دموکراسی و جمهوریت 2. نقد دین اسلام و مسلمانان تحت عنوان خرافه زدایی، عدم توهین به خدا، بدون حمایت از سایر ادیان و مدافع رژیم پادشاهی
خلاصه ماشینی:
نتایج بخش تحلیل و ارزیابی ١٢ وبلاگ و سایت برگزیده حاکی از آن است که اکثر پایگاه های اینترنتی ضد دینی دارای ویژگی های ذیل هستند: بهره گیری از اعتبار نوشتار بجای اعتبار نویسنده ، طراحی های عمدتا ضعیف ، شلختگی موضوعی ، ترکیبی بودن ، سلبی بودن ، عدم تمایل به درج تاریخ ، غلبۀ فضای رادیکال و غیر آزاد اندیشانه و گفتگومدارانه ، کمی مخاطب ، سیاسیبودن و نشرمحوربودن بجای تولیدمداربودن .
مراحل رو کیرد بسط نظام مقول های استقرایی را در شکل 1 م یتوان مشاهده نمود: (به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ١: مراحل رویکرد «بسط نظام مقوله ای استقرایی » (Mayring, ٢٠٠٠: ٨) با توجه به تقسیم بندی ارائه شده توسط میرینگ رویکرد این مقاله رویکرد «بسisط ysنlظaاnم a مtقnوeلtه اoیConventional c ١٠ اســتقرایی » خواهد بود چراکه پیشینه نظری روشــنی دربارۀ موضوع و tجnوeد نmداpرeloدvرeاین ryبoخgش Inductive cate ١١ جامعه آماری ما تمامی وبلاگ ها و سایت های جریان های انحرافی و ضد دnینoیlicatiسpطapح yایrنoتg نeت Deductive cat ١٢ است ، (با تعریفی که در بخش طرح مسئله آمده است ) اعم از اینکه وبلاگ یا سایت مورد نظر فعال باشد و غیر فعال .
در این وبلاگ تقریبا تمامی مطالب اســلامی همراه با ذکر منبع بیان شده است ، اگرچه به نظر می رسد عمدۀ مطالب از سایت های اینترنتی و کتب ضد دینی کپی شده اند و مدیر وبلاگ نامی از نویسنده اصلی مطلب نیاورده است .