چکیده:
هدف این پژوهش شناخت و آگاهی از نقش سبکهای والدگری در تحول اخلاقی نوجوانان است . جامعه آماری در این تحقیق مشتمل بر کلیه دانش آموزان پایه های پنجم ابتدایی ، سوم راهنمایی و سوم متوسطه (١١، ١٤ و ١٧ ساله ) شهر تهران بود که از میان آنها ٩٠ دانش آموز و از هر پایه ٣٠ نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ١٨٠ تن از والدین این دانش آموزان، دیگر نمونة آماری این پژوهش را تشکیل دادند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه سبکهای والدگری و آزمون تحول اخلاقی کلبرگ بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد که در توافق و تطابق با نظریه کلبرگ که معتقد است تحول اخلاقی الگویی جهانی دارد و ترتیب و توالی مراحل تحول اخلاقی در همه فرهنگها یکسان و ثابت و بدون تغییر است ، نوجوانان دختر نیز این مراحل را با همان ترتیب و توالی طی می کنند. همچنین بررسیها نشان داد که در گروه سنی ١١-١٠ سال میان دو متغیر تحول اخلاقی و سبکهای والدگری ارتباط معنادار وجود دارد. اما در دو گروه سنی دیگر این ارتباط مشاهده نشد. یافته دیگر این پژوهش نشان داد که حداقل در گروه سنی ١١-١٠ سال تحول اخلاقی آزمودنی بیشتر از سبک والدگری مادر تاثیر می پذیرد.
خلاصه ماشینی:
پژوهشهای روانشناسی در زمینه اخلاق و تحول آن روی رشد سه جزء اساسی اخلاق یعنی جزء شناختی ، جزء رفتاری و جزء احساسی و ارتباط میان این عوامل و نقش آنها در فرایند درونی شدن ١ متمرکز بوده است که به اعتقاد بسیاری از روانشناسان فرایند اساسی در تحول اخلاقی هستند.
آرونفرید١ (١٩٨١) و پارک ٢ (١٩٨٣) گزارش می دهند هنگامی که والدین از شیوه های انضباطی ثابت مشتمل بر استدلال و توضیح بهره می گیرند و نیز هافمن ٣ (١٩٦٧) و کلبرگ (١٩٦٩) مطرح می کنند زمانی که والدین از شیوه های انضباطی مبتنی بر بحث بهره می گیرند، قضاوتهای اخلاقی رشد یافته تر و رفتارهای خود کنترل شده بیشتر در کودکان مشاهده می شود (به نقل از هترینگتن و پارک ٤، ١٩٩٣ص ٣٨٩).
این باور که والدین برای کودکان و نوجوانان خود نقش الگویی دارند از طریق پژوهشهایی در زمینه تحول اخلاقی نیز تأیید شده است .
با عنایت به آنچه گفته شد پژوهش حاضر به بررسی روند تحول اخلاقی نوجوانان دختر شهر تهران با تأکید بر نقشی که سبکهای والدگری می تواند روی این روند داشته باشد می پردازد و در صدد آزمون فرضیه های زیر است : ١.
بررسیهای تحقیق حاضر نشان داد که در گروه سنی ١١-١٠ میان دو متغیر تحول اخلاقی و سبک های والدگری والدین ارتباطی معنادار وجود دارد (در سطح اطمینان ٩٥%) اما در دو گروه سنی دیگر این ارتباط مشاهده نشد.
Parenting styles and child social development.
Styles of parent-child interaction and moral reasoning in adolescence.
The influence of parenting styles on the development of moral judgment in college level adolescents.
Parenting style and the development of moral reasoning.