چکیده:
رابطه مبادله یکی از متغیرهای مهم و تاثیرگذار در اقتصاد تمام کشورها و به - خصوص در کشورهای درحال توسعه است . رابطه مبادله قدرت خرید صادرات را نشان می دهد، بنابراین ، بررسی رابطه مبادله و تغییرات آن در اقتصاد یک کشور از اهمیت خاصی برخوردار است . در این تحقیق ، با استفاده از روش خودهمبسته با وقفه توزیع شده (ARDL) و آمار سال های ١٣٨٨-١٣٥٤، اثر رابطه مبادله کالایی ، تلاطم آن و همچنین ترکیبات رابطه مبادله کالایی بر رشد اقتصادی ایران تخمین زده شده است . تلاطم با استفاده از مدل واریانس ناهمسانی شرطی خودهمبسته (ARCH) برآورد شده است . نتایج تحقیق نشان می دهند که رابطه مبادله کالایی اثر مثبت و معنادار، اما تلاطم آن تاثیر منفی و معنادار بر رشد اقتصادی دارد. همچنین ، نتایج حاصل حاکی از آن است که شاخص قیمت حقیقی صادرات اثر مثبت و معنادار دارد، اما شاخص قیمت حقیقی واردات و تلاطم شاخص قیمت حقیقی صادرات تاثیر منفی و معنادار بر رشد اقتصادی ایران دارند.
خلاصه ماشینی:
در این تحقیق ، با استفاده از روش خودهمبسته با وقفه توزیع شده (ARDL) و آمار سال های ١٣٨٨-١٣٥٤، اثر رابطه مبادله کالایی ، تلاطم آن و همچنین ترکیبات رابطه مبادله کالایی بر رشد اقتصادی ایران تخمین زده شده است .
این مسأله در رابطه (٥) نشان داده شده است : 1- Stochastic Growth Model (,2) 1(r1)1/ exp(1)2 2 (5) اما برای بررسی ارتباط بین تلاطم رابطه مبادله و رشد از مقادیر ثروت و مصرف بهینه به دست آمده از تابع مصرف استفاده و به صورت زیر عمل می کنیم : At 1 (1 )RtAt Ct t t (1 )rt Ct t At ptt pt ln Ct 1 ln Ct ln( 1 ) ln rt t n( 1 n rt (6) همان طور که از رابطه ٦ مشخص می شود، رشد تابعی از نرخ پس انداز است .
مطالعاتی که در داخل کشور انجام شده اند، در زمینه اثر رابطه مبادله بر کسری تجاری بوده است و می توان به مطالعه مهرآرا و مرادی ٢ اشاره کرد که به بررسی تأثیرهای رابطه مبادله ، نرخ ارز حقیقی و کسری بودجه بر کسری حساب جاری در کشورهای عضو اوپک (OPEC)، براساس روش اقتصادسنجی پانل پویا طی دوره زمانی ١٣٨٣-١٣٥٥ پرداختند و به این نتیجه دست یافتند که رابطه مبادله برای کشورهای صادرکننده نفت ارتباط ضعیف و معکوس با کسری حساب جاری دارد.
- تلاطم رابطه مبادله کالایی بر رشد اقتصادی اثر منفی و معناداری دارد و یک واحد افزایش در تلاطم رابطه مبادله ، باعث کاهش رشد اقتصادی به میزان ٥-e٠٦٤ خواهد شدکه نتایج حاصل مطابق با انتظار هستند، اما شرط داشتن تخمین های قابل اعتماد و خوب این است که فروض کلاسیک برقرار باشند.