چکیده:
تاریخ حسابداری از جمله موضوعاتی است که جایگاه آن در ادبیات حسابداری بسیار محدود بوده و نسبت به آن کم توجهی و یا بی توجهی شده است و حتی در عصر حاضر و به خصوص در دهه های اخیر که پیشرفت های شگرفی در کلیه ابعاد علم حسابداری به وقوع پیوسته نیز به وضوح قابل مشاهده است. حسابداری با تمدن همزاد است و در واقع یکی از الزامات شکل گیری تمدن، پیدایش حسابداری بوده است و هر کجا که از حسابداری بحث می شود ناگزیر سیستم نظارتی نیز برای کنترل دخل و خرج مطرح می شود. یکی از دلایل عظمت و افتخار ما ایرانیان در دوران هخامنشیان را می توان نتیجه دقت کنترل نظارت و سیستم منحصر به فرد اداری و مالی آن دوره به حساب آورد . زمانی که در واقع وسعت و عظمت ایران، به ویژه در زمان کورش و داریوش، همواره موجب مباهات و افتخار ایرانیان بوده است و پادشاهی همراه با رعایت انصاف بوده است و کنترل های زیادی روی منابع و مخارج کشور داشته اند. حکومت های مرکزی با تمرکز بر ساختارهای نظامی و اجتماعی و اقتصادی سیستم های پیچیده ی دولتی را به وجود می آوردند که ده ها نفر کارمند و کارگر و سرباز در آن مشغول به فعالیت بوده اند. در این حالت استفاده از روش های نظارتی دقیق در نوع خود برای اداره امور مالی کشور و دریافت مالیات و کنترل مخارج ضروری بوده است. در این حالت، کلیه ی فعالیت ها ثبت، کنترل و به فراخور نیاز گزارش هایی ارائه می شده که در این مقاله سعی بر بررسی موارد نظارتی و سیستم های کنترل داخلی موجود در ان دوران را بررسی نماید.
Accounting of such matters is limited and its role in the accounting literature or neglect is significantly less and less attention has been neglected or even in the present day, especially in recent decades, tremendous progress in all aspects of accounting occurred also clearly visible. Twin accounting civilization is actually one of the requirements for the formation of civilizations, the developments of accounting and where the discussion of the accounting firms is and the monitoring system is proposed to control income and expenditure.
One of the reasons for the glory and honor of Iranians in Achaemenid period can result accurately monitor and control the administration the unique system of considered. The extent and magnitude of the time, especially in times of Cyrus and Darius, has always been the pride and honor of Iranians and with the kingdom of justice and control over resources and spending a lot of country said. Central government with a focus on economic, social and military structures and systems - government complex, there were dozens employees and workers and soldiers were working on it. In this case, methods of monitoring the financial affairs of its kind in the country and get control of taxation and spending is necessary.
خلاصه ماشینی:
"این موضوع نشان میدهد کنترلهای داخلی قوی برای سیستم حقوق و دستمزد وجود داشته است از جمله آنکه : یک نفر مسئول تمام کارها نبوده که بتواند از این مسئولیت سوء استفاده کند، پرداخت حقوق باید حداقل مورد تائید دو نفر بمی بود، یکی سرکارگر که محل و نوع کار شخص را مشخص وتائید کند و دیگری خزانه دار که مسئولیت پرداخت حقوق با او بود که این کار خود تبانی بین کارکنان را کاهش میداد و از همه مهم تر اینکه خود پادشاه نیز پرداخت بسیاری از موارد را دستور داده و نظارت داشت .
ترجمه تعدادی از کتیبه های تخت جمشید برای اثبات این ادعا به شرح ذیل میباشد (وینهور فر، ١٣٧٧: ٢٢٩): · به فرمان داریوش مبلغ ٩٠٤ کارشا نقره به دست یک مدیر به شبانان پارمیزا که مسئول کار ایشان «ساد و میش » است و در محل مارباشکا وظایف خود را به خوبی انجام دادهاند داده شد به هر یک نفر هشت کارشا.
در چنین حالتی به طور طبیعی ممکن نبود تک تک اقلام رسیدگی شود، بنابراین فقط به ارقام کلی میپرداختند و زمانی که نمیتوانستند یکی از انبارها را به صورت کامل بررسی کنند، نوشته میشده است : " ذخیرهی نگهبانان انبار را در مکنه ی خودم ندیدم، حسابها را بر اساس گفته ی نگهبان انجام دادم»" سپس ، مهر حسابرسی بر روی اسناد زده میشد این مهر بر پای بسیاری از اسناد مربوط به میوه و نوشیدنی دیده میشود."