چکیده:
مقاله حاضر ماخوذ از یک کار تجربی در باب بررسی عوامل درون سازمانی موثر بر ارتقاء روحیه وجدان کار سازمانی در بین کارکنان شاغل در سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران است . با استفاده از نظریه های جامعه شناسی، روانشناسی و علم مدیریت مرتبط با موضوع تحت مطالعه ؛ علی الخصوص نظریه های نظام شخصیت پارسونز، بیگانگی از کار مارکس ، تئوری انتظار و تئوری بهداشت - انگیزش هرزبرگ، تئوری اختلاف، تئوری برابری و تئوری سبک های مدیریت رنسس لیکرت عوامل موثر بر وجدان کار در قالب مدل نظری و فرضیات تحقیق تعیین و تنظیم گردید. با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه بر روی ١٩٨٨ نفر از کارکنان واقع در واحدهای تابعه منتخب سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران در سطح کشور که از طریق نمونه گیری خوشه ایی با سطح خطای٠/٠٢ و ضریب اطمینان ٩٥درصد انتخاب شده بودند، اطلاعات و داده های مورد نیاز جمع آوری گردید. جهت احتساب اعتبار شاخص ها از اعتبار سازه ای( با استفاده از تحلیل عامل )، همچنین جهت احتساب روایی شاخص ها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه صفر تا یک استفاده شده است . یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای انگیزه شغلی کارکنان، رضایت شغلی کارکنان، درک عدالت سازمانی کارکنان، مشارکت سازمانی کارکنان، سبک مدیریت مدیران سازمان، تعامل اظهاری در محیط کار، تعامل ابزاری در محیط کار، احساس بیگانگی از کار در کارکنان، نوع نگرش به کار در کارکنان، پایگاه شغلی- سازمانی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، میزان تحصیلات، وضعیت تاهل ، سن و جنس رابطه معنی داری را با میزان وجدان کاری کارکنان نشان داده اند. همچنین در بخش تحلیل رگرسیونی، متغیرهای انگیزه شغلی کارکنان، رضایت شغلی کارکنان، درک عدالت سازمانی کارکنان، مشارکت سازمانی کارکنان، سبک مدیریت مدیران سازمان، تعامل اظهاری در محیط کار، احساس بیگانگی از کار در کارکنان، نوع نگرش به کار در کارکنان، رابطه معنی داری را با متغیر وابسته تحقیق نشان داده اند و در مجموع ٧٦درصد از واریانس و تغییرات وجدان کاری کارکنان را تبیین کردند، که در این میان متغیرهای نوع نگرش به کار در کارکنان با بتای٠/٦١ و تعامل اظهاری در محیط کار با بتای٠/١٣ از بیشترین میزان تاثیرگذاری بر وجدان کاری کارکنان برخوردار بودند. علاوه بر این در بخش تحلیل مسیر نیز متغیرهای نوع نگرش به کار در کارکنان با ٠/٦١، تعامل اظهاری کارکنان در محیط کار با ٠/٤٠ و نیز متغیر احساس بیگانگی از کار در کارکنان با ٠/٣٣- بطور مستقیم و غیر مستقیم از بیشترین میزان تاثیرگذاری بر وجدان کاری کارکنان شاغل در سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران برخوردار بودند.
خلاصه ماشینی:
یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای انگیزه شغلی کارکنان، رضایت شغلی کارکنان، درک عدالت سازمانی کارکنان، مشارکت سازمانی کارکنان، سبک مدیریت مدیران سازمان، تعامل اظهاری در محیط کار، تعامل ابزاری در محیط کار، احساس بیگانگی از کار در کارکنان، نوع نگرش به کار در کارکنان، پایگاه شغلی- سازمانی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، میزان تحصیلات، وضعیت تأهل ، سن و جنس رابطه معنی داری را با میزان وجدان کاری کارکنان نشان داده اند.
همچنین در بخش تحلیل رگرسیونی، متغیرهای انگیزه شغلی کارکنان، رضایت شغلی کارکنان، درک عدالت سازمانی کارکنان، مشارکت سازمانی کارکنان، سبک مدیریت مدیران سازمان، تعامل اظهاری در محیط کار، احساس بیگانگی از کار در کارکنان، نوع نگرش به کار در کارکنان، رابطه معنی داری را با متغیر وابسته تحقیق نشان داده اند و در مجموع ٧٦درصد از واریانس و تغییرات وجدان کاری کارکنان را تبیین کردند، که در این میان متغیرهای نوع نگرش به کار در کارکنان با بتای٠/٦١ و تعامل اظهاری در محیط کار با بتای٠/١٣ از بیشترین میزان تأثیرگذاری بر وجدان کاری کارکنان برخوردار بودند.
نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی چندگانه متغیرهای فوق را می توان به صورت / استاندارد شده و به شکل ریاضی چنین نوشت : ( سبک مدیریت ) ٠/١٠+ (مشارکت سازمانی)٠/١٠+(رضایت شغلی)٠/١٠+(تعامل اظهاری) ٠/١٣+(نوع نگرش به کار) ٠٦١=Y e٠٢٤+ ( احساس بیگانگی از کار ) ٠/١١- + ( درک عدالت سازمانی) ٠/٠٤+ ( انگیزه شغلی) ٠/٠٦+ بر اساس معادله رگرسیونی فوق؛ نکات ذیل برای ما قابل توضیح است : - رضایت شغلی کارکنان به میزان ٠/١٠ بر وجدان کار سازمانی کارکنان تأثیر دارد و این مطلب گویای این امر است که به ازای هر واحد افزایش در میزان رضایت شغلی کارکنان، ٠/١٠ به میزان وجدان کار سازمانی کارکنان افزوده می شود.