چکیده:
اقتصاد دانش محور اقتصادی است که در آن تولید، توزیع و بکارگیری دانش به عنوان عامل اصلی رشد، تولید و اشتغال در یک اقتصاد کلان شناخته می شود.
در این مقاله به بررسی وتعریف دانش و اقتصاد دانش محور، پایه های چارچوب اقتصاد دانش محور، شبکه های دانش و شاخص های اندازه گیری اقتصاد دانش محور پرداخته و درادامه وضعیّت شاخص اقتصاد دانش محور در کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را با استفاده از داده های بانک جهانی و بوسیله آمارهای توصیفی (نمودار راداری و میانگین) مورد بررسی قرار می دهیم.
نتیجه بررسی ها نشان می دهد کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در زمینه اقتصاد دانش محور دروضعیّت پایینی نسبت به میانگین جهانی قرار دارند وتنها در سه مولفه شاخص، از میانگین جهانی بالاتر هستند . همچنین عدم توازن در شاخص اقتصاد دانش محور کشور های اسلامی منطقه به خوبی قابل مشاهده است.
خلاصه ماشینی:
"جدول شماره 3 – شاخص اندازه گیری اقتصاد دانش محور APEC نظام نوآوری توسعهٔ منابع انسانی زیر ساخت ICT محیط کسب و کار طبقه مراحل دانش - درجه همکاری دانشگاه و صنعت - نرخ ثبت نام در مقطع تحصیلی متوسطه - تعداد رایانه به ازای هر 1000 نفر - سرمایه گذاری خارجی نسبت به GDP کسب دانش - هزینهR&D واحد اقتصادی نسبت به GDP(BERD/GDP) - تعداد محققان،دانشمندان و مهندسان به ازای هر یک میلیون نفر در اقتصاد - تعداد فارغ التحصیلان علوم طبیعی (بطور سالانه) -------- - هزینه نا خالص تحقیق و توسعه نسبت به (GERD/GDP)GDP خلق دانش - درجه همکاری بین شرکت ها و واحدهای اقتصادی - تعداد روزنامه ها به ازای هر 1000 نفر - تعداد خطوط تلفن به ازای هر 1000 نفر - استفاده ازاینترنت به ازای هر 1000نفر - تعداد تلفن همراه به ازای هر 1000 ------------ انتشار دانش -------------- - تعداد کارگران آموزش دیده و ماهر - نسبت تعداد کارکنان بخش های دانش بر به کل نیروی کار - سهم کاربران اینترنتی از کل جمعیت - در آمد حاصل از تجارت الکترونیکی - سهم ارزش افزوده صنایع با فناوری بالا از GDP -نسبت صادرات کالاهای با فناوری بالا به GDP - نسبت صادرات خدمات به GDP استفاده از دانش -------------- - شاخص توسعه انسانی ---------- - درجه شفافیت دولت و انضباط پولی و مالی غیره Source: APEC, 2000, 19 - Asia- pacific Economic cooperation ج) شاخص بانک جهانی بانک جهانی شاخصی تحت عنوان روش تخمین دانش ارایه کرده که شامل پنج بخش اصلی عملکرد اقتصاد، محرکهای اقتصادی و رژیمهای نهادی، آموزشی و منابع انسانی، سیستم ابداعات و زیر ساختهای اطلاعاتی می باشد."