چکیده:
یکی از تغییرات اجتماعی معاصر، انقلاب آموزشی زنان و مشارکت گسترده آنها در عرصههای مختلف جامعه است. در ایران، آمار پذیرفتهشدگان دانشگاهها در سالهای اخیر بیانگر رشد میزان قبولشدگان دختر در دانشگاههاست.در این تحقیق، به دلایل روی آوردن زنان به تحصیلات دانشگاهی و پیامدهای اجتماعی آن میپردازیم. فرضیههای تحقیق با استناد به نظریه بودون در مورد آثار منتجه در نظامهای کنش متقابل مطرح شدهاند و با استفاده از اطلاعاتی که به روش پیمایشی جمعآوری شدند آزمون شدهاند. جمعیت آماری ۲۰۰۰ نفر از زنان 38-18 ساله چهار استان کشور است. پیامدهای اجتماعی از طریق متغیرهای ۱) بالا رفتن سن ازدواج ۲) کاهش باروری ۳) تربیت بهتر فرزندان ۴) مشارکت اجتماعی بیشتر ۵) نحوه همسر گزینی ۶) مشارکت در تصمیمگیری در خانواده مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد: انتخاب دانشگاه با انگیزه اشتغال و کسب درآمد و بعد از آن انگیزههای دیگر انجام میشود. با بالا رفتن تحصیلات، سن ازدواج بالا میرود، میزان آزادی زنان در انتخاب همسر افزایش مییابد، تعداد فرزندان کاهش مییابد، الگوی تربیت فرزندان تغییر میکند. تحصیلات زنان با مشارکت بیشتر آنان در تصمیمگیریهای خانواده رابطه داشت. ولی تحصیلات دانشگاهی زنان با مشارکت اجتماعی آنان رابطه معنادار نداشت. بهطور کلی در این تحقیق مشخص شد که اثرات تحصیلات دانشگاهی زنان در سطح خانوادگی مشهود است، اما در سطح اجتماعی مشهود نیست و این میتواند به دلیل ساختارهای اجتماعی موجود باشد.
One of the current social changes occurring in Iran is women’s
educational revolution and their extensive participation in various
activities of the society. Within the past three decades, especially
after the Islamic Revolution, the Iranian society has experienced an
evolutionary expansion in women’s education. The greater number
of women who have been admitted to the universities is a proof to
the growth of female’s participation in higher education. In this
research, we explore the social implications of the growth in
women’s higher education. Using Boudon’s theory concerning the
results occurring at systems of interaction, a survey research was
conducted and the corresponding hypotheses were probed. Our
population consisted of 2000 women from various provinces of
Iran The implications were measured by variables of: 1. Rising age
of matriage, 2. Declining fertility rate, 3. A better nurturing of the
children, 4. More extensive social participation, 5. The mode of
espouse selection, and 6. Participatory decision making within the
family. The results showed that: as education level rises, the age of
marriage and also woman's choices in espouse selection increase,
while fertility decreases. The only case that a significant
relationship could not be found was that of child rearing. Higher
education also showed significant relationship with these variables.
That is, it revealed significant relationship indices with women’s
social participation, women’s involvement in participatory decision
making within the family, women’s increased control over family
issues, and their enhanced awareness about citizenship rights.
خلاصه ماشینی:
"میزان پایایی متغیرها و مؤلفهها ضریب آلفای کرنباخ مشارکت اجتماعی مشارکت در تصمیمگیری بهطور کلی شامل سه مؤلفه الگوی تربیت فرزندان بهطور کلی شامل سه مؤلفه 665/0 879/0 783/0 تحلیل دادهها در ابتدای تحقیق با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق تعداد 30 نفر از دانشجویان رشتههای گوناگون، از دانشگاههای مختلف جهت مصاحبه در نظر گرفته شدند و از ایشان راجع به تمایل دختران به تحصیلات دانشگاهی سؤال شد، هدف این بود تا مشخص شود دختران با چه هدفهایی به دانشگاه میآیند (تئوری سود و زیان، برآوردن انتظارات دیگران و هدف و ارزشهای فردی، بر اساس تئوریهای کنش ارادی و هدفمند).
رابطة بین تحصیلات و مشورت و احترام به فرزندان مشورت تحصیلات کم متوسط زیاد کل دیپلم و زیر دیپلم ۱۴ ۱/۶ ۱۱۹ ۱۳/۹ ۷۲۵ ۸۴/۵ ۸۵۸ ۱۰۰ فوق دیپلم ۶ ۲/۲ ۴۰ ۱۴/۴ ۲۳۱ ۸۳/۴ ۲۷۷ ۱۰۰ لیسانس ۸ ۱/۴ ۵۷ ۹/۷ ۵۲۲ ۸۸/۹ ۵۸۷ ۱۰۰ تحصیلات تکمیلی ۰ ۰ ۶ ۱۰/۲ ۵۳ ۸۹/۸ ۵۹ ۱۰۰ کل ۲۸ ۱/۶ ۲۲۲ ۱۲/۵ ۱۵۳۱ ۸۶ ۱۷۸۱ ۱۰۰ Kendal’s tua b = 0/052 Pearson chi square = 38/909 Df = 6 Sig = 0/01 فرضیه پنجم: تحصیلات عالی زنان با مشارکت آنها در فرایند تصمیمگیری در خانواده رابطه دارد.
استانها و تفاوت در مؤلفه اظهارنظر زنان استان ها میانگین تعداد انحراف معیار تهران سیستان اصفهان چهارمحال سمنان کل 4619/16 4124/16 7323/15 5319/15 7748/16 2223/16 159 97 127 94 76 553 79962/2 34411/2 39338/3 68689/2 52820/2 85443/2 تحلیل واریانس (Anova) Sig. F Mean Square df Sum of Squares اظهار نظر 003/0 078/4 498/32 970/7 4 548 552 993/129 576/4367 568/4497 Between groups Within groups Total رابطه بین تحصیلات عالی زنان و روند تصمیمگیری در خانواده، در استانهای مورد بررسی متفاوت بود."