چکیده:
دستیابی به سهم بیشتر از تجارت جهانی و حضور در بازار سایر کشورها ملازمات خاصی دارد که یکی از مهمترین آنها عضویت در موافقت نامه های تجاری در سطوح مختلف (جهانی، منطقه ای و دوجانبه) است. در جریان مذاکرات به منظور برقراری تسهیلات تجاری، هرکشور بنا به دلایل اقتصادی (اشتغال زایی، درآمدزایی و ...)، تجاری، سیاسی و اجتماعی به دنبال حذف یکسری از کالاها از دامنه شمول موافقت نامه و یا واگذاری حداقل امتیاز است. این کالاها در عرف مذاکرات تجاری تحت عنوان کالاهای حساس و خاص شناسایی می شوند. شناسایی و گنجاندن مفاد مربوط به کالاهای حساس و خاص نیاز به مبنای علمی و قابل دفاع در چارچوب مذاکرات تجاری دارد. هدف این مطالعه تعیین متدولوژی برای فهرست نمودن کالاهای خاص بخش کشاورزی» بوده است. زیرا بررسی ها نشان داد که در ایران هیچ ضابطه مشخصی برای تعیین کالاهای خاص کشاورزی وجود ندارد. برای تحقق این هدف متدولوژی های موجود در ارتباط با تعیین فهرست کالاهای خاص که توسط نهادهای مرتبط بین المللی معرفی شده اند، مورد شناسایی قرار گرفت تا متدولوژی مناسب برای ایران تعیین گردد. بررسی متدولوژی های موجود در سطح بین الملل آشکار کرد که برای تعیین کالاهای خاص کشاورزی سه معیار امنیت غذایی، امنیت معیشتی و توسعه روستایی می بایست مبنا قرار گرفته و بر اساس این سه معیار شاخص هایی تعیین گردند که بتوانند کالاهای خاص بخش کشاورزی را تعیین نمایند. بنابراین، این مطالعه با هدف افزایش درک موضوع محصولات خاص، به طور اخص به تعیین محصولات خاص ایران با استفاده از برخی شاخص های ارائه شده در سطح بین المللی می پردازد. نتایج نشان می دهد که 35 محصول کشاورزی در ایران برابر با 58 ردیف تعرفه شش رقمی آسیب پذیرترین محصولات کشاورزی از نقطه نظر امینت غذایی، امنیت معیشتی و توسعه روستایی در جریان آزادسازی تجاری می باشند.
خلاصه ماشینی:
معرفی متدولوژی تعیین کالاهای خاص بخش کشاورزی ایران میترا رحمانی عضو هیأت علمی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی بیتا رحیمیبدر استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، گروه اقتصاد کشاورزی، کرج، ایران کالاهای خاص / بخش کشاورزی / سازمان جهانی تجارت/ امنیت غذایی / امنیت معیشتی و توسعه روستایی چکیده دستیابی به سهم بیشتر از تجارت جهانی و حضور در بازار سایر کشورها ملازمات خاصی دارد که یکی از مهمترین آنها عضویت در موافقتنامههای تجاری در سطوح مختلف (جهانی، منطقهای و دوجانبه) است.
در این مطالعه تعیین کالاهای خاص بخش کشاورزی بر اساس سه معیار (امنیت غذایی، امنیت معیشتی و توسعه روستایی) امکانپذیر شده است.
, "Agricultural Trade Reform and the Doha Development Agenda", New York: Palgrave Macmillan and the World Bank, 2006; Available at [http://www.
, "The WTO Negotiations: Will Developing Countries Benefit From a New Agreement?", Policy Brief, No. 2, National Agricultural Policy Center (NAPC), 2005.
In Agriculture, Trade and Food Security: Issues and Options in the WTO Negotiations from the Perspective of Developing Countries, Volume II, Country Case Studies.
FAO “A Special Safeguard Mechanism for Developing Countries”, FAO Trade Policy Technical Notes on Issues Related to the WTO Negotiations on Agriculture, No. 9.
, Triggers, Remedies and Tariff Cuts: Assessing the Impact of a Special Safeguard Mechanism for Developing Countries, CATPRN Working Paper 2008-09: http://www.
International Center for Trade and Sustainable Development (ICTSD), Special Products and the Special Safeguard Mechanism – Strategic Options for Developing Countries, Paper No. 6, 2005.