چکیده:
صنایع دستی از جمله صنایعی به شمار می رود که از یک طرف با هنر و ذوق و فرهنگ و تمدن در ارتباط است و از طرفی دیگر به دلیل ماهیت صنعتی با مفاهیم اقتصادی نیز مرتبط می باشد. اقتصاد صنایع دستی مدتی است که در صحنه جهانی مطرح و جایگاه مناسبی را به دست آورده است. مشکلات بسیاری در ایران برای شکوفایی اقتصادی صنایع دستی مطرح است،که این موانع می تواند به ماهیت هنرهای دستی نیز آسیب برساند. کاهش سرمایه گذاری و کاهش فروش منجر به پایین آمدن سطح عرضه و در نهایت منسوخ شدن یک صنعت و هنر دستی خواهد شد. سطح موانع و محدودیت های اقتصادی صنایع دستی چندان گسترده و وسیع می باشد که پرداختن به هنر اصیل که بن مایه صنایع دستی و هنرهای سنتی به شمار می رود را در اولویت های بعدی قرار داده است. استان ایلام در گستره تاریخی خود یکی از خواستگاه های اصلی تولید و عرضه صنایع دستی بوده است. بی شک آمیختگی نحوه زندگی با وسایل دست ساز عامل اصلی رونق صنایع دستی در استان ایلام می باشد. با گذشت زمان مشاهده می شود صرف نگاه فرهنگی و تاریخی به صنایع دستی نمی تواند آنگونه که شایسته است از هنرهای سنتی صیانت کند. اقتصادی کردن این صنایع با توجه به واقعیات محیط پیرامون، زمینه و بستر مناسبی را برای حفظ و توسعه هرچه بیشتر صنایع دستی فراهم خواهد ساخت. برای برنامه پذیر کردن فعالیت های مربوط به این حوزه نیازمند نوعی نگاه راهبردی و منسجم برای مشخص کردن موقعیت استراتژیک بنگاه های تولید و عرضه صنایع دستی می باشیم، که در این تحقیق با استفاده از مدل ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک این هدف دنبال می شود. محدوده تحقیق شامل استان ایلام (صنعتگران و واحدهای فعال صنایع دستی و هنرهای سنتی) می باشد. اصلی ترین یافته تحقیق نشان دهنده قرار گرفتن صنایع دستی استان در ناحیه محافظه کارانه مدل SPACE می باشد. حالتی که در آن باید از فرصت های موجود استفاده کرد و نقاط ضعف داخلی را برطرف نمود. برای بهبود وضعیت، استفاده ترکیبی از روش ها پیشنهاد شده است. افزایش سرمایه گذاری، گسترش آموزش های هدفمند، استفاده اصولی از عوامل بازاریابی و کاربردی کردن وسائل دست ساز از جمله راهکارهای بهبود وضعیت راهبردی صنایع دستی در استان ایلام می باشد.
خلاصه ماشینی:
اصلیترین یافته تحقیق نشان دهنده قرار گرفتن صنایع دستی استان در ناحیه محافظه کارانه مدل SPACE میباشد.
افزایش سرمایهگذاری، گسترش آموزشهای هدفمند، استفاده اصولی از عوامل بازاریابی و کاربردی کردن وسائل دست ساز از جمله راهکارهای بهبود وضعیت راهبردی صنایع دستی در استان ایلام میباشد.
صنایع دستی و هنرهای سنتی استان ایلام با توجه به مدل SPACE در کدام موقعیت راهبردی قرار گرفته است ؟ 3.
2. موقعیت صنایع دستی استان ایلام در مدل SPACE در حالت محافظه کار قرار دارد.
آنگاه این وضعیت (که میتوان آن را میانگین تمام فعالیتهای کلی صنایع دستی استان ایلام نامید) بر اساس شاخصهای دوگانه، درونی (شامل: توان مالی و مزیت رقابتی) و بیرونی (شامل: ثبات محیط و استحکام صنعت) تحلیل و ارزیابی خواهند شد.
بحث و یافتههای تحقیق برای تحلیل وضعیت استراتژیک صنایع دستی استان و سنجش موقعیتی که این صنعت قرار دارد از مدل SPACE (ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک) استفاده خواهد شد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 2- تعیین موقعیت استراتژی صنایع دستی استان ایلام چنانچه خواهان تعیین موقعیت صنعت به صورت درصد باشیم، میتوان از فرمولهای ذیل استفاده کرد (علی احمدی، 1382، 320).
4 (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 3- بررسی حالتهای ناحیه محافظه کارانه مشاهده میشود وضعیت صنایع دستی در حالت پایینتر از میانگین قرار دارد.
تفسیر حالت دو (وضعیت کنونی صنعت مورد مطالعه): در این حالت که پایینتر از میانگین ناحیه محافظه کارانه میباشد، صنعت در حالتی قرار دارد که در آن باید از فرصتهای موجود استفاده کرد و نقاط ضعف داخلی را برطرف نمود..
بر اساس یافتههای تحقیق کارگاهها و تولیدکنندگان صنایع دستی استان ایلام در ناحیه محافظه کارانه و در حالت دوم قرار دارد.