چکیده:
امروزه مدیریت شهری تحول یافته است. شهرها برای رفاه و آسایش بیش تر شهروندان مدیریت می شوند و مدیریت شهری، نقش مهمی در موفقیت برنامه ها و طرح های توسعه شهری به عهده دارد. با توجه به آنکه در فرآیند تغییر اقلیم، عناصر اقلیمی زیادی دخیل است انتظار می رود که به دنبال هرگونه تغییرات کمی و کیفی این عناصر، آسایش بیوکلیماتیک انسان نیز به ویژه در شهرها تحت تاثیر قرار گیرد. لذا در این تحقیق با استفاده از متغیرهای اقلیمی بارش، دما و رطوبت نسبی ایستگاه سینوپتیک شهر خرم آباد طی یک دوره آماری 50 ساله (1389-1340) احتمال وقوع تغییر اقلیم در این شهر مورد بررسی قرارگرفت. در ادامه جهت ارزیابی اثرات آن بر اقلیم آسایش منطقه با استفاده از مدل زیست اقلیمی ترجونگ، ماه های مطلوب برای آسایش فیزیولوژی انسان در 5 دوره ده ساله تعیین و روند خطی این تغییرات برای ده سال بعد که مقارن با دهه ششم می باشد در محیط نرم افزار مینی تب، پیش بینی شد. در انتها نیز نقش مدیریت هماهنگ شهری در راستای تعدیل نوسانات منطقه آسایش شهر خرم آباد در شرایط تغییر اقلیم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد طی دهه های اخیر در منطقه مورد مطالعه عناصر اقلیمی دما و بارش سیر نزولی داشته اند اما متغیر رطوبت نسبی روند صعودی داشته است. همچنین بیوکلیماتیک شهر خرم آباد در دهه های اخیر دستخوش تغییرات شده است به طوری که در طول سال از شرایط آب و هوایی فوق العاده داغ تا سرد برخوردار است. در دهه های اول تا چهارم دوره مورد بررسی، شش ماه از سال در شرایط فیزیولوژیکی بسیار خنک بوده است و این در حالی است که در دهه پنجم به هفت ماه از سال تغییر یافته است. مطابق پیش بینی صورت گرفته در شهر خرم آباد نیز دو نتیجه حاصل شد یکی اینکه طی دهه آینده ماه های گرم جهت آسایش و راحتی فیزیولوژی انسان شرایط مساعدتری دارند و دیگر اینکه در دهه آینده تعداد ماه های مطبوع از سه ماه به دو ماه تنزل خواهد یافت. در نتیجه نقش مدیریت شهری در تعدیل نوسانات محدوده آسایش شهر خرم آباد در دهه آینده، خصوصا در مدیریت فضای سبز شهری جایگاه ویژه ای پیدا می کند.
خلاصه ماشینی:
نقش مدیریت شهری در تعدیل نوسانات آسایش بیوکلیماتیک شهر خرم آباد در شرایط تغییر اقلیم تاریخ دریافت مقاله : ٩١/١٢/٠٣ تاریخ پذیرش نهایی مقاله : ٩٢/٠٩/٠٨ مهران لشنی زند*( استاد یار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان) بهروز پروانه (استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرمآباد) فرزانه امیدی مهر( کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرمآباد) چکیده امروزه مدیریت شهری تحول یافته است .
نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد طی دهه های اخیر در منطقه ی مورد مطالعه عناصر اقلیمی دما و بارش سیر نزولی داشته اند اما متغیر رطوبت نسبی روند صعودی داشته است .
Chen نسبی در تعیین سلامت و آسایش انسان (علیجانی، ١٣٧٣ و محمدی، ١٣٨٥) در ارزیابی تغییر اقلیم و اثرات آن بر آسایش بیوکلیماتیک شهر خرم آباد از آمار متغیرهای اقلیمی مطرح شده ابتدا برای کل دوره ٥٠ ساله آماری (١٣٤١-١٣٤٠ الی١٣٩٠-١٣٨٩) و سپس با تقسیم بندی دوره آماری ذی ربط به پنج دهه استفاده و جداگانه بررسی های مربوط به معدل، ضریب تغییرات و روند داده ها ادامه یافت .
جدول (٣) نتایج حاصل از ضریب راحتی شهر خرم آباد در مقیاس شبانه روزی بر اساس شاخص ترجونگ طی پنج دهه ی اخیر (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : نگارنده مرداد ماه است ، این ماه نیز در وضعیت گرم قرار میگیرد.
نتیجه ی باقیمانده دیگر در جدول (٦) مربوط به نتایج ضریب راحتی برای ساعات شب طی دهه ی آینده در منطقه میباشد که بر این اساس در هفت ماه سال، یعنی سه ماهه فصل بهار، ماههای تیر و شهریور از فصل تابستان و ماه های مهر و آبان از فصل پاییز در شرایط فیزیولوژیکی بسیار خنک قرار میگیرد.