چکیده:
فرسودگی واقعیتی است که تاکنون بیشتر شهرهای با سابقه و تاریخی ایران، تحت تاثیر آن قرار گرفته اند. آنچه مسلم است، در این گونه شهرها این مسئله، رشد بافت شهری را مختل کرده و آن را به پیرامون سوق می دهد و بنابراین افزون بر نابودی بافت های درونی و با سابقه ی شهری، هزینه های هنگفتی را با ایجاد بافت های نو ظهور بر گردن شهر تحمیل می کند. این مقاله با رویکرد توصیفی – تحلیلی، از روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استفاده از مدل SWOT و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و با بهره گیری از نرم افزار Expertchoice، تهیه و تدوین شده است. در این پژوهش به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای بافت فرسوده شهری در شهر دوگنبدان پرداخته ایم. یافته های حاصل از تحلیل مدل فوق در این پژوهش نشان می دهد که در گروه نقاط قوت، تهیه طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده (وزن نهایی، 0/315)، وجود تجهیزات شهری شامل: آب، برق؛ گاز و ...(وزن نهایی، 0/274) و امکان دسترسی آسان به بازار و سایر نقاط شهر (وزن نهایی، 0/163) به ترتیب مهم ترین نقاط قوت و بالا بودن میزان بیکاری (وزن نهایی، 0/284)، پایین بودن میزان درآمد (وزن نهایی، 0/195) و معابر نامناسب (وزن نهایی، 0/185) به ترتیب مهم ترین نقاط ضعف هستند. در عین حال واقع شدن در شهر نفت خیز دوگنبدان (وزن نهایی، 0/41)، نزدیکی به مراکز خرید شهر (وزن نهایی، 0/184) و وجود مناطق سکونتگاهی در اطراف بافت (وزن نهایی، 0/123) به ترتیب مهم ترین فرصت های محدوده ی مورد مطالعه، همچنین هجوم روزافزون مهاجران به بافت (وزن نهایی، 0/349)، نگرش منفی سایرین نسبت به سکونت در این بافت (وزن نهایی، 0/216) و عدم توجه به مشارکت مردم (وزن نهایی، 0/198) از جمله مهم ترین تهدیدهای محدوده مورد مطالعه در جریان ساماندهی، نوسازی و بهسازی به شمار می آیند. تحلیل های نهایی در این پژوهش، به راهبرد های رهگشا برای اصلاح و بهبود بافت فرسوده ی شهری در شهر دوگنبدان منجر شده که در متن مقاله به تفصیل آمده است.
خلاصه ماشینی:
"S1 3 3 163/0 - امکان دسترسی آسان به بازار و سایر نقاط شهر S2 4 4 077/0 - وجود فضاهای باز S6 5 5 049/0 - وجود اراضی کافی S4 6 6 048/0 - امکان بازگشت سرمایه S7 7 7 042/0 - قیمت مناسب زمین در بافت S8 8 8 029/0 - علاقه ساکنین به نوسازی بافت فرسوده شهر S3 9 1 284/0 - بالا بودن میزان بیکاری W6 10 2 195/0 - پایین بودن میزان درآمد W7 11 3 158/0 - معابر نامناسب W5 12 4 087/0 - عدم تجانس اجتماعی W10 13 5 075/0 -وجود بزه کاری W1 14 6 069/0 - عدم اطلاع رسانی راجع به فعالیتها W8 15 7 048/0 -کمبود خدمات و امکانات W2 16 8 036/0 - پایین بودن سواد W4 17 9 025/0 -عدم نظارت بر ساخت و سازها W9 18 10 019/0 - عدم فعالیت جهت افزایش آگاهی شهروندان W3 19 1 41/0 - واقع شدن در شهر نفت خیز دوگنبدان O3 20 2 184/0 - نزدیکی به مراکز خرید شهر O1 21 3 155/0 - وجود مناطق سکونتگاهی در اطراف O2 22 4 123/0 - تلاش جهت کاهش تفاوتهای ناشی از ملاکهای قومی جنسی O4 23 5 043/0 - امکان استفاده از مراکز خدماتی مناطق همجوار O5 24 6 041/0 - ایجاد نهادهای خدماتی فرا منطقه ای O7 25 7 040/0 -امکان اشتغال در مناطق اطراف O6 26 1 349/0 - هجوم روزافزون مهاجران به منطقه T6 27 2 216/0 - نگرش منفی سایرین نسبت به سکونت در این منطقه T2 28 3 198/0 - عدم توجه به مشارکت مردم T5 29 4 106/0 - عدم حمایتهای فنی و مالی از ساخت و سازها T4 30 5 068/0 -عدم توجه به بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری T1 31 6 031/0 - پایین بودن میزان سرمایه گذاری T3 32 7 029/0 -وجود آلودگیهای محیطی T7 مأخذ: مطالعات نگارندگان تعیین اولویتهای اجرایی نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهر دوگنبدان نتایج به دست آمده از ارزیابی نهایی عوامل SWOT در چارچوب مدل AHP نشان میدهد که در گروه نقاط قوت، تهیه طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده (وزن نهایی، 315/0)، وجود تجهیزات شهری شامل: آب، برق؛ گاز و ..."