چکیده:
عده ای از ادیبان قدیم ، میان نثر گفتاری و نوشتاری فرقی نگذاشته و حتی بسیاری از آنان چیزی به نام نثر گفتاری نمیشناختند. کم کم با گذر زمان ، تغییرات عمده ای در نثر ایجاد و بر انواع آن افزوده شد، از این رو برخی از ادیبان ، نثر گفتاری را از نوشتاری جدا کرده اما همچنان بین این دو نوع ، تفاوت خاصی قائل نشدند. در دوران معاصر نیز، باز هم از تفاوت های میان این دو نوع ، کمتر سخن به میان آمده است . کلام حضرت علی(ع ) در نهج البلاغه منبع خوبی برای تبیین و روشن سازی حدود افتراق نثر گفتاری و نوشتاری است . پیوست و گسست جملات در هر زبان ، یکی از مولفه های غیرقابل اغماض کلام است . در زبان عربی این مقوله که به نام فصل و وصل شناخته میشود یکی از ابواب مهم علم معانی به شمار میرود. نویسندگان در این نوشتار بر آن هستند تا از خلال بررسی نامه های امام علی(ع ) به عنوان نثری نوشتاری و خطبه های آن حضرت به عنوان نثری گفتاری به این نکته دست یابند که فصل و وصل موجب ایجاد وجوه افتراقی میان نثر نوشتاری و گفتاری شده است .
خلاصه ماشینی:
"اکنون برآنیم تا نشان دهیم فصل ١ و وصل ٢ به عنوان دو مؤلفه سخن ، چگونه در ساختار و اسلوب خطبه ها و نامه های امام علی(ع ) اثر نهاده است ؟ آیا اساسا این دو پدیده ، تأثیر خاصی بر ساختار آثار گفتاری و نوشتاری امام بر جای نهاده و آیا این تأثیرگذاری، در این دو گونه نثر، با یکدیگر فرق میکند یا خیر؟ از این رو تلاش خواهیم کرد تا به منظور مشخص شدن پاسخ پرسش های فوق با مقایسه نامه ها و 1.
Conjunction خطبه های امام علی(ع )، بعضی از وجوه افتراق میان نثر گفتاری و نوشتاری را که بر اثر فصل و وصل جملات حاصل شده اند، برشمریم : 1 اسلوب و ساختار بدون شک ، فضای حاکم بر ایراد هر خطبه و نگارش هر نامه ، در شیوه ارائه آن تأثیر مستقیمی داشته است ؛ فضایی که به واسطه شرایط سیاسی، اجتماعی و اعتقادی حاکم بر جامعه ، در آن تغییراتی حاصل شده است .
اگر چه گاهی اوقات که در نامه ها کلام به درازا کشیده شده است امام تلاش نموده اند تا سخن را از چنین سیر ملایم و یکنواختی خارج نمایند و در لابه لای سخن ، جملات را منفصل بیاورند یا از شکل ها و اسلوب های مختلف امری بهره ببرند اما با این حال باز هم نمود وصل در نامه ها بیشتر از فصل است ."