چکیده:
نشوز زوج، یکی از مباحث مهم فقه و حقوق خانواده است که بـه طـور مسـتقیم در قرآن کریم ریشه دارد و مانند نشوز زوجه ، آیه ای بـه آن اختصـاص یافتـه اسـت . بـا وجود روشن بودن مفهوم لغوی واژه نشوز، درباره مفهوم نشوز زوج و مصادیق آن در فقه خانواده میان فقهای عظام اتفاق نظر وجود ندارد و این اختلاف به حقوق داخلی ما نیز سرایت کرده است ؛ به گونه ای که در قوانین خانواده ج.ا.ایران، واژه نشوز فقط درباره زوجه به کار رفته است . این نوشتار میکوشد مفهوم، مصادیق و شرایط نشوز زوج را در فقه تبیین نماید و سپس وضعیت آن را در حقوق خانواده ج.ا.ایران مورد بررسی قرار دهد.
Husband’s refusal to fulfill his marital duties (Nushuz) is one of the important issues in Fiqh and family law having its roots in the Holy Quran. the husband’s refusal to fulfill his marital duties just like that of wife’s is stipulated in a verse in the Holy Quran. Despite literal perspicuity of the concept of "Noshuz" (husband’s refusal) there is no unanimous approach to the concept and its instances in family Fiqh as well as domestic laws, so far as this term is just used to refer to wife's refusal in Iranian family laws. The present paper is an attempt to explain the concept, instances and requirements of Noshuz in Fiqh and then review its status in the family law of Iran.
خلاصه ماشینی:
بـا وجود روشن بودن مفهوم لغوی واژه نشوز، درباره مفهوم نشوز زوج و مصادیق آن در فقه خانواده میان فقهای عظام اتفاق نظر وجود ندارد و این اختلاف به حقوق داخلی ما نیز سرایت کرده است ؛ به گونه ای که در قوانین خانواده ج.
از آیه مبارکه و روایات وارده در این باره فهمیده نمی شود کـه نشـوز زوج کراهـت * فتوای مزبور در پاسخ این استفتا بیان شده است : «در صورتی که شوهر از انجام وظایف زوجیت سر باز زند، به گونه ای که زوجه اش را معلقه قرار دهد، بفرمایید: الف ) آیا می توان حکم بـه نشـوز زوج کرد؟ ...
مطـابق آیه ٢٢٦ سوره مبارکه بقره ممکن است استنباط گردد که چهار ماه ، نهایت زمانی اسـت که مرد می تواند مواقعه با همسرش را ترک نماید و پـس از آن ، یـا بایـد بـه همسـرش رجوع نماید و یا وی را طلاق دهد: للذین یؤلون من نسائهم تربص أربعۀ اشهر فإن فـاؤ فـإن الله غفـور رحـیم * و إن عزمـوا الطلاق فإن الله سمیع علیم : کسانی که سوگند یاد می کنند که با همسران خویش آمیـزش جنسی نکنند، چهار ماه مهلت داده می شوند تا وضع خود را از نظـر ادامـه زنـدگی یـا طلاق روشن سازند.