چکیده:
از آنجا که کشور ایران به لحاظ اقلیمی و شرایط آب و هوایی جزو کشورهای خشک و نیمه خشک است و حجم زیادی از بارش این سرزمین صرف بخش کشاورزی میشود و با توجه به اینکه تبخیر و تعرق از مهمترین مولفههای چرخة آبشناختی است و تخمین دقیق آن در برنامهریزی و مدیریت منابع آب و حصول توسعة پایدار اهمیت بسزایی برای این کشور دارد، در این تحقیق بر آن شدیم تا به بررسی عوامل موثر بر تبخیر و تعرق و میزان تاثیرپذیری معادلة تبخیر و تعرق فائو - پنمن - مانتیث از این عوامل در اقلیمهای متفاوت بپردازیم. بدین منظور سه ایستگاه قم، اراک و خرمآباد که اقلیمهای متفاوت دارند، انتخاب شدند و با استفاده از آنالیز حساسیت و با ایجاد تغییرات ۱۰درصد + - تا ۳۰درصد+ - در عوامل اقلیمی به بررسی میزان تاثیرپذیری تبخیر و تعرق مرجع پرداخته شد. نتایج تحقیق بیانگر این مسئله بود که در این سه ایستگاه عاملهای دمای حداکثر و سرعت باد از درجة اهمیت بسیار در تاثیرگذاری بر تبخیر و تعرق برخوردارند
خلاصه ماشینی:
"پژوهشهای انجامشده در سایر نقاط کرة خاکی نشاندهندة آن است که دقت مقادیر تبخیر و تعرق برآورد شده از معادلة فائو - پنمن - مانتیث (F- P- M) در مقایسه با مقادیر اندازهگیریشده با روش لایسیمتر از دیگر روابط تجربی بیشتر است جدول ١: مشخصات اقلیمی ایستگاههای مورد مطالعه رجوع شود به تصویر صفحه در هر یک از ایستگاههای مطالعاتی، در فصل بهار عوامل مؤثر بر تبخیر و تعرق مرجع به ترتیب دمای حداکثر، ساعت آفتابی و سرعت باد هستند.
سرعت باد در دو ایستگاه قم و خرمآباد و ساعت آفتابی در ایستگاه اراک اولویت دوم را به خود اختصاص میدهند جدول ٣: عوامل مؤثر بر تبخیر و تعریق به ترتیب اهمیت در فصول مختلف سال در ایستگاههای مطالعاتی رجوع شود به تصویر صفحه جدول ٤: میزان حساسیت معادلة فانو ـ پنمن ـ مانتیث نسبت به تغییرات عوامل اقلیمی رجوع شود به تصویر صفحه از آنجا که کشور ایران به لحاظ اقلیمی و شرایط آب و هوایی جزو کشورهای خشک و نیمهخشک است و حجم زیادی از بارش این سرزمین صرف بخش کشاورزی میشود و با توجه به اینکه تبخیر و تعرق از مهمترین مؤلفههای چرخة آبشناختی است تخمین دقیق آن در برنامهریزی و مدیریت منابع آب و حصول توسعة پایدار اهمیت بسزایی برای این کشور دارد جدول ٥: عوامل مؤثر بر تبخیر و تعرق به ترتیب اهمیت در ایستگاههای مطالعاتی رجوع شود به تصویر صفحه شکل ۵: میزان تغییرات سالانة ماهانة تبخیر و تعرق (ET۰) با تغییرات چهار پارامتری دمای حداقل (Tmin)، دمای حداکثر (Tmax)، رطوبت نسبی (Hum)، سرعت باد (Wind) و ساعت آفتابی (Sun) در ماههای مختلف در ایستگاه خرمآباد بررسی افت آبهای زیرزمینی در دشت کاشان با استفاده از GIS"