چکیده:
جشنها تبلور تلاش برای برقراری پیوند در راستای ایجاد عناصر و مفاهیم مشترک میان افراد هستند. این پیوند که در قالب ایجاد زمینه یا گفتمانی مشترک فراهم میشود، میکوشد تا اشخاص با وجود تفاوت در دیدگاهها، باورها و اندیشهها، به تعامل، و در صورت امکان، به تفاهم و همدلی برسند. خاستگاه بنیادین جشنها در دو فرهنگ باختر و خاور تفاوتها و همانندیهایی با هم دارند که گاهی با موضوعاتی چون اسطورهها، مقوله آفرینش و اعتقادات ملی پیوند مییابند. در این مقاله در پی آنیم تا فرهنگ عامه و ادبیات شفاهی دو کشور ایران و فرانسه را از رهگذر بررسی جشنهای ملی و مذهبی آن و با مقایسه جشن دیوانگان با میرنوروزی، هالووین با خوان نوروزی ووالنتاین با سپندارمذ مورد واکاوی قرار دهیم.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله در پی آنیم تا فرهنگ عامه و ادبیات شفاهی دو کشور ایران و فرانسه را از رهگذر بررسی جشنهای ملی و مذهبی آن و با مقایسه جشن دیوانگان با میرنوروزی، هالووین با خوان نوروزی و والنتاین با سپندارمذ مورد واکاوی قرار دهیم.
از این رو در این گفتار بر آنیم تا ضمن پرداختن به پیشینه و انگیزه برگزاری جشنهای ملی در دو محدوده جغرافیایی ایران و فرانسه، همانندی میان برخی از آداب و جشنهای سنتی این دو کشور را با بررسی تطبیقی جشن دیوانگان با میرنوروزی، هالووین با خوان نوروزی و بالأخره والنتاین با سپندارمذ مورد تحلیل قرار دهیم.
کارناوال که میراثدار بازیهای طنزآمیز و هجوی دوران گذشته است، غالبا در میان بورژواها برگزار میشد، اما کمکم دیگر طبقات جامعه نیز به آن پیوستند، و با حضور این جشن، شور و هیجانی در فصول مختلف سال در میان افراد جامعه ایجاد میشد، و مسؤولان شهر نهتنها با برگزاری این مراسم مخالفتی نداشتند، بلکه گاه خود و یا خانوادههایشان با آن همراه میشدند و از انجام این نمایشها سخت حمایت میکردند.
خندههای شورانگیز جشنهای کارناوالی بسیاری از قید و بندهای نظام اجتماعی و نیز برخی از تابوهای پوشالی را در هم میشکست؛ حتی در برخی موارد فرصتی برای اعتراض در برابر برخی زورگوییهای نظام حاکم فراهم میکرد: «جشنوارههای خیابانی(کارناوال) و جشن دیوانگان به لحاظ تاریخی بیشترین تأثیر را بر تئاتر بیرونی اسپانیا و فرانسه گذاشت.
در ایران نیز جشنی همانند جشن دیوانگان برگزار میشد که میر نوروزی نام داشت و یکی از مراسم مربوط به جشن نوروز بود که همزمان با آغاز بهار انجام میگرفت.