چکیده:
در دهه های اخیر سرمایه اجتماعی در کنار سرمایه های دیگر، به عنوان عاملی تعیین کننده در امر توسعه، مورد توجه بسیاری از اندیشمندان حوزه های مختلف علوم اجتماعی قرار گرفته است. «اعتماد» به عنوان بخشی از سرمایه اجتماعی در بهبود مولفه های توسعه، به ویژه توسعه سیاسی نقش مهمی ایفا می کند. با توجه به اینکه انتخابات برجسته ترین نماد مردم سالاری و توسعه یافتگی سیاسی به حساب می آید، فرایند اجرای آن در میزان اعتماد سیاسی تاثیرگذار است. ازاین رو به کارگیری فرایندی متناسب با شرایط اجتماعی جامعه می تواند با افزایش اعتماد سیاسی، موجبات مشارکت بیشتر را فراهم آورده و مشروعیت نظام سیاسی را ارتقا بخشد.
در این مقاله تلاش شده است ضمن بررسی انتقادی فرایند جاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در ایران، با استفاده از روش کتینگر، چگونگی بازنگری این فرایند در مراحل شش گانه چشم انداز، اقدامات اولیه، تشخیص، طراحی مجدد، نوسازی و احیا و ارزیابی برای ارتقای اعتماد سیاسی مدنظر قرار گیرد. سوال و دعوی اصلی این پژوهش، نشان دادن چگونگی تاثیرگذاری بازنگری فرایند انتخابات بر اعتماد سیاسی ایرانیان، به روش توصیفی ـ تحلیلی است.
In recent decades، social capital، along with other capitals، as a factor determining development، has been attractive to many scholars whithin various subfields of the social sciences. As a part of social capital، “trust” plays an important role in improving development indices، especially regarding political development. Given that the election is considered as most prominent symbol for democracy and political development، electoral implementation process strongly affects political trust، Therefore، a process proportionate to social conditions can improve participation through an increased political trust، and enhance legitimacy of the political system. Having reviewed critically current process of parliamentary election in Iran، this study attempts، based on Kettinger method، to consider how to reengineer this process is considered within six stage: 1. perspective; 2. initial acts; 3. recognition; 4. re-designing; 5. renovation; and 6. revival and evaluation. Using analytical-descriptive method، this study illustrates how reengineering election process affects on political trust in Iran.
خلاصه ماشینی:
به این ترتیب سؤالی که در این مقاله پیش می آید این اسـت کـه تـأثیر بـازنگری فراینـد انتخابات مجلس شورای اسلامی بر سرمایه اجتماعی چگونه است ؟ چنین به نظرمی رسدکـه بازنگری این فرایند با افزایش سطح اعتماد سیاسی در افراد جامعه و اقلیت ها،سـطح سـرمایه اجتماعی موجود را ارتقا می دهد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) نمودار ۱ بخش آغازین روند فعلی انتخابات درواقع بازنگری این فرایند برای رسیدن به عدالت در بحث حوزه های انتخابیه و سـهم مناطق کشور دربهره مندی از خدمات عمومی رفاه اجتماعی ،عاملی راهگشـا در ایـن زمینـه است که با درهـم شکسـتن مـرز حـوزه هـای انتخابیـه و ایجـادسـاختاری منطبـق بـا الگـوی شناورسازی ، میسر خواهدشد.
احزاب ،بـه عنـوان شـاهرگ زنـدگی سیاسـی جوامـع ، در ایـران و در رونـد برگـزاری انتخابات مجلس ، نقش اصلی خود را از دست داده اند که این مسئله باعـث کـاهش فعالیـت سیاسی افراد شـده اسـت ، چـرا کـه مبـارزات انتخابـاتی احـزاب دمکراتیـک فرصـتی بـرای مشارکت مردمی است که به نوبه خودمی تواند اختیارات حکومتی و مشروعیت قانونی را بـه دولت تفویض کنـد (کاوانـاک ، ۱۳۷۹: ۲۴۳).
ازنظر بازنگری این مقاله ، در بررسی مراحل این فرایند از بعد کمـی و ترتیبـی کـه مطـابق بـا قـانون اساسـی ایران است ، هیچ گونه تغییری داده نخواهد شـد، امـا از بعـد کیفـی بـا تغییـردر نحـوه تعیـین حـوزه هـای انتخابیـه و افـزایش تعـداد نماینـدگان مجلـس براسـاس جمعیـت قومیـت هـا در حوزه های انتخابیه جدید،می توان مشارکت ، همدلی ، اعتمادو سایر عوامل سرمایه اجتماعی را در بستر چنین تغییراتی ارتقا داد.