چکیده:
یکی از چالش های اصلی سرمایه اجتماعی، سنجش و اندازه گیری آن است. ازاین رو روش های مختلفی برای آن پیشنهاد شده است. یکی از این روش ها ژنراتور موقعیت است که در این مقاله برای سنجش سرمایه اجتماعی نخبگان استفاده شده است. این روش بر سنجش میزان دسترسی فرد به منابع اجتماعی تاکید داشته و تلاش دارد منافع جذب شده توسط فرد در شبکه اجتماعی را بسنجد.
در مقاله حاضر با استفاده از داده های پرسش نامه ای که میان نخبگان و استعدادهای برتر عضو بنیاد ملی نخبگان توزیع شده؛ میزان سرمایه اجتماعی افراد (دسترسی هریک از نخبگان به منابع سرمایه اجتماعی) اندازه گیری و سپس با لحاظ کردن دو نوع سرمایه اجتماعی پرستیژ بالا و پایین، میزان دو نوع سرمایه نیز میان افراد مختلف سنجیده شد. نتایج حاکی از آن است که در جامعه آماری نخبگان دسترسی به منابع سرمایه اجتماعی در میان مردان، افراد متاهل، فارغ التحصیلان دکتری و رشته های فنی و مهندسی از دیگران بیشتر است. همچنین برای نشان دادن کاربردهای تکنیک ژنراتور موقعیت، اثرپذیری سرمایه اجتماعی از برخی متغیرها (جنسیت، تحصیلات، سن و وضعیت تاهل) با استفاده از رگرسیون برآورد شده است.
Measurement of Social Capital is one of the major challenges intended to elaborate this concept. As a result، different methods and techniques have been proposed for it. Position generator is one such technique used in this research paper to measure social capital of elites. This technique focuses on the measurement of individual access to social resources and tries to measure the benefit received by the individual in his/her social network This paper tries to measure the individual’s social capital (access of every elite to the resources of social capital، using the data gained from the questionnaires distributed among elites and talented members of the National Foundation of Elites. Then، the two types of social capital (low and high prestige social capital) among different individuals were evaluated. The paper concludes that access to social capital resources among males، married couples، PhD graduates as well as graduates in technical and engineering fields exceeds that of others. Finally the paper uses regression to indicate usages of position generator techniques and the effects of certain alternatives (sex، education، age and marital status) over social capital.
خلاصه ماشینی:
در مقاله حاضر با استفاده از داده های پرسش نامه ای که میان نخبگان و استعدادهای برتر عضوبنیاد ملینخبگان توزیع شده ؛میزان سرمایه اجتماعیافراد(دسترسی هریک از نخبگان به منابع سرمایه اجتماعی) اندازه گیری و سپس با لحاظ کردن دو نوع سرمایه اجتماعی پرستیژ بالاوپایین ،میزان دو نوع سرمایه نیز میان افراد مختلف سنجیده شد.
در این مقاله ضمن معرفی اجمالی تکنیک ژنراتور منابع برای اندازه گیری سرمایه اجتماعی و با استفاده از داده های حاصل ازپیمایش ؛ به سنجش سرمایه اجتماعی نخبگان اقدام می شود.
ساختارکلی مقاله به این صورت است که در قسمت دوم مفهوم دسترسی به سرمایه اجتماعی و در قسمت بعدی تکنیک ژنراتور منابع معرفی می شود و سپس پرسش نامه و داده های حاصل از آن تشریح ، و به تحلیل نتایج و محاسبه سرمایه اجتماعی اقدام می شود.
٢-١تکنیک ژنراتور موقعیت طراحی ابزارهای سنجش سرمایه اجتماعی نیازمند توجه به برخی مسائل خاص است که می توان به مواردزیر اشاره کرد: الف ) این ابزارها باید توزیع سرمایه اجتماعی را در بین مجموعه افراد مورد مطالعه آشکارکنند (b٢٠٠١ ,Lin ;١٩٩٩ ,Flap) و نشان دهند بهره مندی و دسترسی هر فرد به سرمایه اجتماعی به چه میزان است (٢٠٠٥ ,٢٠٠٤ ,Van Der Gaag).
ابزارهای اندازه گیری متعددی برای ساخت مقیاس های سرمایه اجتماعی چندبعدی ١ (سنجش میزان دسترسی به سرمایه اجتماعی ) وجود دارند که ازمیان آنها سه ابزاربه دلیل ویژگی های مثبت وکاربردی مشهورترند (از آنجاکه دراین مقاله صرفا از ژنراتور موقعیت استفاده شده است ؛ اشاره مختصری به ژنراتورهای اسم و منابع می شود): ١.