چکیده:
این مقاله به بررسی اولویت بندی سرمایه گذاری در بخشهای اقتصادی با هدف حداقل نمودن تبعات آلودگی گاز های آلاینده و حداکثر نمودن رشد اقتصادی می پردازد. برای این منظور از اطلاعات گازهای گلخانه ای CO2،SPM،NOX،CH،SO2 و هم چنین جدول چهارده بخشی داده-ستانده سال 1385 استفاده شده است.در این مقاله پیوندهای اقتصادی پسین و پیشین وتعمیم یافته زیست محیطی پسین و پیشین بخشها استخراج شده و درنهایت بدلیل شاخص های متناقض با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره، اولویت بندی سرمایه گذاری بخشی با لحاظ هر دو رویکرد اقتصادی و زیست محیطی انجام شده است. نتایج این مطالعه با توجه به تغییر اولویت بندی سرمایه گذاری بخشی با و بدون لحاظ آلودگی های زیست محیطی نشان می دهد که درتخصیص منابع جهت ایجاد ظرفیت های جدید، دولت باید برای دستیابی به رشد اقتصادی پایدار علاوه بر مسایل اقتصادی به موضوع آلودگی های زیست محیطی هم توجه جدی داشته باشد.
The paper assesses the sustainability of investment in various economic sectors, with the aim of minimizing resource use and generation of emissions and maximizing economic growth.Recent empirical data on energy consumption, and emissions of greenhouse gases CO2,SPM,NOX,CH,SO2, is used to reveal the interdependence of industries in the Iranian economy in terms of environmental pressure and resource depletion. An environmentally extended static 14-sector input–output- 1385- model is used, linking a range of physical flows (emissions of CO2,SPM,NOX,CH,SO2) with the economic structure of Iran. In this paper, environmentally extended input–output analysis has been combined with multi-criteria decision aid to identify the sectors that are “most sustainable” in terms of both direct and indirect impacts. The unique aspect of this application is in its use of environmentally adjusted forward and backward linkage coefficients which show the effects that are being produced through the web of intersectoral linkages. The paper offers a justification for a substantial governmental investment programme which could not only stimulate the development of the economy but also reduce the direct and indirect environmental consequences of such a development.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله پیوندهای اقتصادی پسین و پیشین و تعمیم یافته زیست محیطی پسین و پیشین بخش ها استخراج شده و درنهایت به دلیل شاخص های متناقض با استفاده از مدل تصمیم گیری چندمعیاره ، اولویت بندی سرمایه گذاری بخشی با لحاظ هر دو رویکرد اقتصادی و زیست محیطی انجام شده است .
یعنی : (رجوع شود به تصویر صفحه) برای نرمال کردن و مقایسه درون بخشی ارتباط مجموع سطرها و ستون ها با جمع کل مطابق نظر هزاری (١٩٧٠) به عنوان مثال پیوند پسین به شکل زیر ارائه می شود: (رجوع شود به تصویر صفحه) حال اگر با لحاظ آلودگی های زیست محیطی مطابق معادله ٤ و ٨ به محاسبه پیوندهای پسین و پیشین با ضریب وزنی تقاضای نهایی و ارزش افزوده بخش ها بپردازیم روابط پیوند پسین و پیشین تعمیم یافته زیست محیطی بدین شکل می شوند: (رجوع شود به تصویر صفحه) در این مدل چون اهداف دستیابی به رشد اقتصادی بیشتر همراه با آلودگی کمتر نیاز است و شاخص ها با هم ناسازگار هستند از روش مدل تصمیم گیری چندمعیاره ١ برای اولویت بندی سرمایه گذاری استفاده می شود.
همچنین در دومین همایش داده ـ ستانده ، اخباری (١٣٨٢) به محاسبه آلاینده زایی خانوارها با استفاده از جدول داده ـ ستانده محیط زیستی پرداخته است که با توجه به محدودیت های اطلاعاتی در این مطالعه تنها جدول داده ـ ستانده زیست محیطی برای سال ١٣٧٨به صورت غیرآماری جهت تبیین میزان آلایندگی ایجاد شده به واسطه مصارف نهایی خانوارها مورد استفاده قرار گرفته است که با توجه مورد از نتایج آن در این مطالعه استفاده خواهد شد.