چکیده:
مقالۀ حاضر در جستوجوی گزارش و تحلیلی از دلایل اثبات احد و ویژگیهای آن در نظام فکری فلوطین است. ابتدا به تبیین اساسیترین دلایل فلوطین همچون بساطت محض و وحدت محض بر اثبات هستی احد پرداختیم که ویژگی مشترک همۀ آنها این است که فلوطین به نحو انی به اثبات اصل نخستین بسیط میپردازد، به این معنا که چون موجودات مرکب وجود دارند، تبیین علی آنها نیازمند به علت نخستین بسیط است. بخش دیگر مقاله به تحقیق در باب برخی از ویژگیهای احد، همچون علیت فاعلی و غایی٬ فوق وجود و صفات وجود بودن٬ ایجادگری و فیضان و حضور همهجایی میپردازد.
خلاصه ماشینی:
ابتدا به تبيين اساسيترين دلايل فلوطين همچون بساطت محض و وحدت محض بر اثبات هستي احد پرداختيم کـه ويژگـي مشترک همۀ آنها اين است که فلوطين به نحو اني به اثبات اصل نخسـتين بسـيط مـيپـردازد، بـه ايـن معنـا کـه چـون موجودات مرکب وجود دارند، تبيين علي آنها نيازمند به علت نخستين بسيط است .
فلـوطين بر بسيط مطلق بودن احد تأکيد و تمامي قدرت استدلال خـود را بـر آن حمـل مـيکنـد و ميگويد ذات نيک تنها از آن جهت نخستين است که بسيط ترين چيزهاسـت و از آن جنبـه بسنده به خود خوانده ميشود که مرکب نيست ، چه اگر مرکـب مـيبـود بـه اجـزاي خـود وابسته ميشد (فلوطين ، انئاد (٨-٥)١.
ديدگاه فلوطين در مورد پيدايي عقل که بارها از آن گزارش ميدهد، اين است کـه چون مبدأ نخستين پر و کامل است و نيازمند چيزي نيست ، از او لبريـز مـيشـود و از ايـن پري و لبريزي، چيزي از او فيضان و پديد ميآيد و اين صادر بايد بـه معنـايي آن نخسـتين باشد و شباهتي با او داشته باشد، همانند شباهت نور به خورشيد.
فلوطين علاوه بر دو استدلال فوق ، در قسمت هاي مختلف از انئادها دلايل ديگري براي اثبات مبدأ نخستين ارائه ميدهد که به اختصار به برخي از آنها اشاره ميشود: الف ) خير غايي: در نظام فکري فلوطين ، فعاليت هر چيزي براي رسيدن به خير اسـت و اين خير در نهايت بايد به خيـري خـتم شـود کـه خـود بـه دنبـال خيـر ديگـري نباشـد و سرچشمۀ همۀ خيرها و مبدأ ايجاد همـه چيـز باشـد (همـان ، (٢٢-١٥) ١,٧,١ و (٤-٢) .