چکیده:
طی چند سال گذشته تغییراتی در نظام آموزش و پژوهش حقوق در ایران صورت گرفته که موجب آسیب جدی به این نظام و به تبع آن، تضعیف نظام حقوقی کشور شده است.البته برخی ایرادها به رشتۀ حقوق اختصاص ندارد و در رشتههای دیگر علوم انسانی نیز دیده میشود. بخشی از این آسیبها مرتبط با استادان (مانند شیوۀ جذب، ارتقا، اشتغال استادان به کارهای مختلف غیردانشگاهی و...) و بخشی مربوط به شیوۀ پذیرش دانشجو (جذب متمرکز و بدون ضابطۀ دانشجو و گاه بدون آزمون و در سطح گسترده در مقاطع تحصیلات تکمیلی) و برخی دیگر مربوط به شیوۀ آموزش (انباشت مطالب حفظی، بیگانگی دانشجویان با مسائل عملی حقوقی، نظام تورم نمره و...) و یا مربوط به پژوهش (کمبود پژوهش اصیل و بنیادین، رواج کپیبرداری و ترجمه از آثار دیگران و...) حقوق است و سرانجام بخشی به منابع درسی و رشتههای تحصیلی و شیوۀ مدیریت دانشگاهها و رعایت نکردن استقلال آنها مربوط میشود. در این مقاله تلاش شده است با تحقیق میدانی و نظرخواهی از استادان و صاحبنظران باتجربه و پیشکسوت، آسیبها و چالشهای موجود شناسایی و ریشهیابی شده، تا حد ممکن راهحلهای مقابله با آن ارائه شود.
خلاصه ماشینی:
این ،افزون بر دانشگاه های آزاد، پیام نور و غیرانتفاعی است کـه در هـر کـوی و برزنی شعبه و واحد دارند و به تعداد بسیار زیاد واغلب در نوبـت هـای مهـر و بهمـن مـاه دانشجوی حقوق جذب میکنند؛ درحالی که بسـیاری از آن هـا حـداقل هـای لازم بـرای آموزش و تربیت دانشجو را ندارند و فاقد عضو هیئـت علمـی کـافی هسـتند و گـاه یـک کارشناس ارشد حقوق که خود نیز دانشنامه اش را از یکـی از همـان دانشـگاه هـا گرفتـه است ، هم زمان در همۀ رشته های حقوقی تدریس میکند.
شیوة جذب متمرکز دانشجوی دکتری صرف نظر از ایرادهای پیش گفته ، در گذشـته دسـت کـم در دانشـگاه هـای معتبـر، خـود دانشگاه و گروه های مربوط برای جذب دانشجو در مقطع دکتری آزمـون ورودی داشـتند و تا حدود زیادی استانداردها را رعایت مـیکردنـد، امـا بـا ایجـاد نظـام جـذب متمرکـز دانشجو، این اختیار دانشگاه های دولتی معتبر نیز سلب شد و جذب دانشجویان دکتـری همانند دیگر دانشگاه ها صورت مـیگیـرد و بـا ایـن روش افـرادی وارد مقـاطع دکتـری دانشگاه های دولتی معتبر و درجه یک می شوند که چه بسا بـه لحـاظ علمـی شایسـتگی لازم را ندارند؛ زیرا صرف نظر از اینکه آزمون دکتری به صورت تستی برگزار می شـود نـه تشریحی، منابع آزمون هم جنبۀ عمومی دارد، نه تخصصی و در حـد سـنجش معلومـات عمومی دانشجویان است ،آن هم در حد کارشناسی!