چکیده:
برآورد صحیح تقاضای بنزین به منظور دستیابی به کشش قیمتی برای تعیین میزان اثرگذاری سیاستهای مربوط به قیمت بنزین از اهمیت برخوردار است.در این مقاله،با معرفی مفهوم روند ضمنی در مدلسازی و بهکارگیری مدل سری زمانی ساختاری،تابع تقاضای بنزین با استفاده از دادههای سری زمانی سالانه تخمین زده شده است.نتیجه میشود که ماهیت روند در تابع تقاضا تصادفی است.این تابع در کوتاهمدت و بلندمدت نسبت به قیمت بیکشش میباشد،اما واکنش مزبور در بلندمدت بیش از کوتاهمدت است.علاوهبر این، تقاضا نسبت به درآمد در کوتاهمدت بیکشش،اما در بلندمدت باکشش است.بنابراین، کاهش مصرف از طریق سیاست افزایش قیمت در کوتاهمدت چندان موثر نیست،اما در بلندمدت میتواند اثرگذار باشد.در نهایت،سیاست افزایش تدریجی قیمت بنزین توصیه میشود و در کنار آن سیاستهای غیرقیمتی نظیر افزایش کارآیی خودروها و استانداردهای کارآیی و افزایش در خدمات حمل و نقل عمومی میتواند برای کنترل و کاهش مصرف مؤثر باشند.
خلاصه ماشینی:
"بههرحال، در برآورد این تابع لازم است به این نکته توجه شود که به غیر از متغیرهای مستقل مشخص نظیر قیمتها و درآمد،عوامل دیگری نظیر کارآیی تکنیکی،ترجیحات مصرف کنندگان و یا عوامل غیر اقتصادی نیز میتوانند بر تابع تقاضا اثر گذارند که ممکن است آثار مزبور در طول زمان دارای روند معینی نباشند و عدم مدلسازی صحیح آنها میتواند منجر به وجود تورش در تخمین گردد.
در اینجا نیز پس از شناسایی باقیماندههای دورافتاده که به ترتیب در سالهای 2631 و 5631 میباشند،متغیرهای موهومی برای این سالها به معادله(1)اضافه شده نمودار(1):روند ضمنی تخمین زده شده تقاضا طی سالهای 7731-7431 (به تصویر صفحه مراجعه شود) وقفههای مختلف کلیه متغیرها در مدل قرار گرفته و آزمون شده،اما تنها وقفه اول مصرف بنزین (c(-1)) از نظر اقتصادی و آماری معنیدار بوده و ازاینرو در مدل نگاه داشته شده است.
بنابراین،با توجه به روند فزاینده تقاضای بنزین و نیاز به کنترل و کاهش آن به دلیل آثار منفی ناشی از بالا بودن مصرف بنزین و با عنایت به توضیحات فوق،سیاست افزایش قیمت بنزین به مقدار واقعی آن به صورت تدریجی توصیه میشود و به موازات آن اقدامات زیر لازم است صورت گیرد: -گسترش زیرساختها و شبکههای حمل و نقل عمومی کشور؛ -به کارگیری تکنولوژیهای جدید و پیشرفته در صنایع به منظور افزایش کارآیی؛ -بررسی امکان استفاده از سوختهای جایگزین با درجه آلایندگی کمتر؛ -به کارگیری شیوههای کارآمد با هدف قرار دادن گروههای پایین درآمدی برای جبران آنها ناشی از افزایش قیمت؛ -نظارت بر قیمت کالاها و خدمات به ویژه کالاهای اساسی مورد مصرف اقشار کم درآمد جامعه."