چکیده:
در ادامه آیات مربوط به ویژگیهای عبادالرحمن، در این بخش، آیه 68 سوره فرقان مورد بررسی قرار گرفته است. این آیه شریفه سهویژگی سلبی آنان را متذکر شده است؛ اجتناب از شرک، اجتناب از قتل نفس محترمه و اجتناب از انحرافات جنسی. شرک در اعتقاد، موضوع بحث این آیه نیست. اما شرک در عمل و عبادت نیز مراتبی دارد که شامل عبادت رسمی معبودهایی غیر ازخداوند، ریای در عبادت، و درخواست از غیر او میشود. هرچه به مراتب عمیقتر پیش میرویم، شرک خفیتر و امکان ابتلای به آنبیشتر میشود. توحید اقتضا میکند توجه استقلالی انسان به خداوند باشد، هرچند موحد از ابزارها و وسایطی هم که او قرار داده است،استفاده میکند. شرک موجب حبط اعمال میشود. قتل نفس یکی از بزرگترین گناهان است، و در عین حال مواردی وجود دارد که خداوند به خاطر مصالح مهمتری آن را تجویز کردهاست. تفاوت دیدگاه اسلام با طرفداران اعلامیه حقوق بشر در همین نکته است که اسلام احترام حیات انسانها را تابع اراده الهی میداند. در اسلام، ارضای غریزه جنسی تنها از راه همسر قانونی و ملک یمین جایز است و سایر راهها انحراف و گناه به حساب میآید. برایمبتلا نشدن به این گناه بزرگ، باید از مقدمات آن نیز، مانند نگاه حرام و...، هم اجتناب نمود. وظیفه مصلحان اجتماعی آن است که زمینهوقوع گناهان و جرمها را در جامعه از بین ببرند.
خلاصه ماشینی:
"ممکن است کسی حتی از نظراعتقاد، معتقد باشد که خالق عالم یکی است، در اصل خلقت و اصل خالقیت، تعدد و تکثری وجود ندارد؛ اما همین شخص ممکن استبه واسطه شبهات، عادات و رسوم، یا به خاطر شرایط خاص اجتماعی، در عمل، مبتلا به این شرک شود که البته مراتبی هم دارد: یکیاینکه رسما در مقابل معبود دیگری عبادت کند؛ مثلا، به خاک بیفتد.
حتی در مقام توسل به اولیای خدا هم باید توجه داشته باشیم که آنهاوسیلهای هستند که خود خدا از سر لطف و عنایتی که به بندگانش دارد آنها را قرار داده است تا توجه آسانتر باشد و این زمینهای باشدبرای رشدهای دیگر و حکمتهای زیادی که در این مسئله هست.
حبط اعمال اگر کسی هزاران عبادت کند، سالها ـ تمام عمرش ـ شبها را به نماز و عبادت و سجده بپردازد و روزهایش را روزه بگیرد ـ اگرچه دراین آیات اسمی از «روزه» برده نشده ـ و انواع خیرات را انجام دهد، اما یکی از این کبائر موبقه را داشته باشد، تمامش «حبط» میشود.
قرآن کریم در مواردی، احتیاطش را هم تأکید کرده است تا ما به آن کبائر موبقه مبتلا نشویم؛ پیشاپیش واسطههایش را هم منع کرده وآنها را هم تحریم نموده است تا مبادا این کارها را مرتکب شویم؛ یعنی برای اینکه به آن کبائر مبتلا نشویم، مقدمات آنها را هم به عنوانگناه دیگری مشخص کرده است، اما نه به گونهای که در سطح کبائر موبقه باشد؛ از جمله درباره همین مسئله انحرافات جنسی، از اولفرموده است: باید مواظب چشمت باشی؛ «قل للمؤمنین یغضوا من أبصارهم و یحفظوا فروجهم."