چکیده:
هدف از این پژوهش شناخت ارتباط جنسیت شاعر با گزینش نوع شعر است. پژوهش حاضر با طرح این پرسش شکل گرفت که آیا خلق انواع ادبی با جنسیت شاعر ارتباط دارد؟ در جستوجوی یافتن پاسخ علمی، کوشش شد تا این موضوع از چند زاویه بررسی شود و با تلفیقی از رویکرد روانشناسی جنسیت، نقد فمینیستی، و نقد ادبی رابطة ذهن و متن ادبی مشخص و تفاوت نوع شعر مردانه از شعر زنانه تشخیص داده شود. در این زمینه شاعران حماسی و آثارشان شناسایی و سپس اطلاعاتی از زنان شاعر و اشعار آنها گردآوری شد. بر اساس این دادهها، در دورة زمانی سدة چهارم تا هشتم هجری قمری فقط مردان شعر حماسی سرودهاند و بیست زن شاعر این دوره به سرودن این شیوة شعری تمایلی نداشته و نوع غنایی شعر را برگزیدهاند. یافتههای تحقیق تأثیر دو عامل را در تفاوت این گرایش نشان داد: ۱. تأثیر علل درونی و تفاوت جنسی با منشأ زیستشناختی، فیزیولوژیک، و روانشناختی؛ 2. تأثیر علل بیرونی، همچون جامعه و سنتهای فرهنگی، در مناسبات زن و مرد در جامعه، شیوۀ رفتار، تجربۀ فرد، و گزینش نوع خاصی از شعر.
خلاصه ماشینی:
پژوهش حاضر با طرح این پرسش شکل گرفت که آیا خلق انواع ادبی با جنسیت شاعر ارتباط دارد؟ در جست وجوی یافتن پاسخ علمی ، کوشش شد تا این موضوع از چند زاویه بررسی شود و با تلفیقی از رویکرد روان شناسی جنسیت ، نقد فمینیستی ، و نقد ادبی رابطۀ ذهن و متن ادبی مشخص و تفاوت نوع شعر مردانه از شعر زنانه تشخیص داده شود.
شناخت تمایز جهان فکری شـاعر مـرد و زن در آفرینش شعر حماسی و غنایی و بررسی ارتباط شعر با ذهنیت شاعر به مطالعۀ این موضـوع از چند زاویه نیاز دارد: نخست ، نوع شعر و موضوع های مرتبط بـا آن بـه لحـاظ تـاریخی و اجتماعی ؛ سپس ، جـنس و جنسـیت شـاعر و تـأثیر آن در گـزینش نـوع شـعر.
چون فقط در شعر غنایی امکان بیان عاشقانه برای زن فراهم بوده است و در جامعۀ بسته ای که جز خیال پنجره ای نداشته زن ناگزیر به بیان احساس خود در شعر قناعت کرده است ، اما مردان به سبب تفاوت جامعه پذیری ، مناسبات ، و ویژگی های جنسی سرودن انواع شعر حماسی ، تعلیمی ، و عرفانی را آزموده اند.
٧. جامعه شناسی انواع ادبی و پیوند آن با جنسیت یکی از طبقه بندی های شعر فارسی تقسیم آن به لحاظ محتوا، موضوع ، و درون مایه است که هنر شاعر، دیدگاه ، اندیشه ، زبان ، احساس ، و عاطفه را به صورتی کلی و در نوعی خاص از شعر بیان می کند.