چکیده:
مقاله الموت، نخستین تحقیق جغرافیایی ولادیمیر ایوانف، محقق پرتلاش روسی است که در سال 1927 در باب رودبار
الموت انجام داده و حاوی اطلاعات در باب مردم و دژهای منطقه است. از آنجا که نوشته او مأخذ بسیاری از خاورشناسان قرار گرفته،
به ترجمه آن مبادرت شد. ضمنا برخی اشتباهات و نقایص کار مؤلف، در پاورقی این متن فارسی تکمیل و گوشزد گردیده است.
خلاصه ماشینی:
"تاریخ آن را لسترنج در اثر پرارزش خود به نام «سرزمینهای خلافت شرقی» (کمبریج، 1905، صص 220ـ221) خلاصه نموده است؛ اما این گفته (بر اساس گفته آشکارا سهوی سرهنگ مونتت) که الموت در شمال غربی قزوین قرار دارد، و نیز نقشه (افزوده شده پس از ص 184) در بخش مربوط به قزوین و جایهای قرار گرفته در شمال آن، کاملا اشتباهاند.
روستاهای سیمیار، تنوره، چاله و غیره که در فاصله یک روز پیادهروی از قزوین واقعاند، در الموت قرار دارند، این بخش به شکل یک لوزی است که زاویه جاده غربی آن از بلندی نشان شده روی نقشه مساحی هند (ایران و روسیه، اندازه 1: ام، صفحه شماره 8، رشت) با شماره 8047، به سمت شمال شرقی قزوین، نشان داده شده و زاویه شرقی آن ______________________________ 1.
مانند سایر نقاط ایران که گروههای گویشی کوچک جمع شدهاند، باید در اینها نشانههایی از کهن بودن جمعیت دید، زیرا این تمایز آنها به احتمال زیاد نه ناشی از مخلوط شدن زبانهای مختلف، بلکه حاصل تلفیق یا تغییر شکل یک زبان اصلی است که به سبب تأثیرات محلی مختلف ناچار به تغییر شده است.
) اما به استناد کتاب تاریخ جیل و دیلم که به نام فخرالدوله بویه تألیف شده، این قلعه به وسیله حکام محلی آنجا، یعنی جستانیان ساخته شده است: «ملوک دیلم را که ارجستان [جستانیان] گفتندی،یکی از ایشان در سنه ست و اربعین و ماتین برین کوه عمارتی آغاز کرد و ملوک دیلم را افتخار بدان بودست و شیعه اسماعیلیان را استظهار بدان» (جوینی، ج 3، ص 271؛ قزوینی، ص 301."