چکیده:
اوضـاع خـاص سیاسـی و اجتمـاعی عـصر مـشروطه ، ســبب ظهـور شـاعرانی شـد کـه مهـم تــرین مــضامین شــعری آنهــا، اشــعار وطنــی و مهــم تــرین دغدغــه شــان، مبــارزه بــا نیروهــای مــستبد داخلـی و خـارجیی بـود کـه اسـتقلال و آزادی کـشور را بـه مخـاطره مـی افکندنـد. یکـی از ایـن شــاعران بنــام آزادیخــواه، فرخــی یــزدی اســت کــه اشــعارش آکنــده از اندیــشه هــای وطــن پرســتانه اســت . ایــن پــژوهش بــر آن اســت تــا بــا روش تحلیلــی - توصــیفی بــه ترســیم و بررســی جلــوههــای گونــاگون ادب پایــداری در اشــعارفرخی یــزدی بپــردازد. برآینــد تحقیــق نــشان از آن دارد کـه دیـوان فرخـی یـزدی را مـضامینی چـون: بیـان دردهـا و رنـج هـای مـردم سـتمدیده و ترسـیم چهـرة حقیقـی آنهـا، بیـان جنایـت هـا و بیـدادگری هـای مـستبدان داخلـی و خـارجی ، ســتایش آزادی و آزادگــی ، القــای امیــد بــه آینــده و ســتایش شــهیدان راه آزادی، دعــوت بــه مبـارزه و ایـستادگی و در نهایـت غـم وطـن ، بـا یـادکرد از قهرمانـان ملـی و مـذهبی تـشکیل مـی دهـد که هر یـک از ایـن مـوارد بـا ویژگـی هـا و مختـصات خـاص خـود، نـشان دهنـده جلـوههـایی از ادب پایداری در اشعار فرخی یزدی می باشند.
خلاصه ماشینی:
خاسـتگاه ایــن نــوع از توجــه بــه ادب پایــداری را نیــز شــاید بتــوان از عــصر مــشروطه بــه بعــد دانــست ، «ادب پایـداری بـه آن مفهـومی کـه امـروزه بیـشتر مـورد نظـر دانـشمندان علـوم اجتمـاعی و ادبــی قــرار دارد، همــان مفهــوم مبــارزات سیاســی و اجتمــاعی مــردم ضــد ظلــم و بیــدادگری اســت کــه در ادبیــات ایــران ســرآغاز آن را از دوره مــشروطیت دانــسته انــد» (کریمی لاریمی ، ١٣٨٩: ٢٢٩).
١-١- بیان مسئله ١- بـا توجــه بـه اهمیــت عناصـر دیــن ، ملیـت و اندیــشه هـای روشــنفکرانه در شــکل گیــری بــن مایــة ادبیــات پایــداری در اشــعار فرخــی یــزدی، نقــش کــدام یــک از ایــن عناصر در اشعار این شاعر پر رنگ تر است ؟ ١-٢- ضرورت و اهمیت تحقیق فرخـی یـزدی یکـی از شـاعران برجـسته و تـأثیر گـذار ادب پایـداری ایـران بـه ویـژه در عــصر مــشروطه اســت کــه اشــعارش از نظــر ادب پایــداری کمتــر مــورد توجــه قــرار گرفته اسـت ؛ از ایـن رو سـعی بـر آن شـده تـا در ایـن پـژوهش بـا بررسـی مـضامین اشـعار فرخــی ، بــه روشــنگری در بــاب مهــم تــرین مؤلفــه هــای ادب پایــداری در اشــعار ایــن شاعر گرانقدر پرداخته شود.
در راه طلب فرخی ار خسته نگردید دانست که تا منزل مقصود بسی نیست (همان:٩٨) ٢-٥- دعوت به مبارزه و ایستادگی از دیگـر جلـوه هـای مهـم ادبیـات پایـداری در اشـعار فرخـی یـزدی، دعـوت بـه مبـارزه بـر علیـه نیروهـای اسـتبدادگر و ایـستادگی در برابـر ظلـم آنـان بـا کمـک گـرفتن از عناصــری چــون: ارتقــای ســطح آگــاهی مــردم، دعــوت بــه وحــدت و بــیم از نفــاق و جــدایی ، تقویــت روحیــه شــجاعت و دلاوری و در نهایــت بــا تکیــه بــر تمــامی ارزشهــای دینــی و فرهنگــی ســعی در فــراهم آوردن زمینــة لازم بــرای دعــوت مــردم بــه میــدان پیکار حق علیه باطل را فراهم می ساخت .