چکیده:
امروزه در اقتصاد جهانی، دانش به عنوان مهم ترین سرمایه جایگزین سرمایه های مالی و فیزیکی شده است و فضای کسب و کار مبتنی بر دانش، نیازمند رویکردی است که دارایی نامشهود جدید سازمانی مانند نوآوری های نیروی انسانی، روابط با مشتریان، ساختار سازمانی و. . . را در بر می گیرد. در اقتصاد دانش محور، نقش سرمایه فکری در ایجاد ارزش برای سازمان ها بسیار بیشتر از نقشی است که سرمایه های فیزیکی ایفا می کند. بنابراین سازمان ها برای کسب مزیت رقابتی پایدار، نیازمند شناسایی، مدیریت نظام مند سرمایه های فکری خود می باشند. به لحاظ اهمیت سرمایه فکری در فرایند برتری راهبردی شرکت ها، این مقاله به بررسی ارتباط بین سرمایه فکری و عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. نمونه ی انتخابی شامل 68 شرکت است. برای آزمون فرضیات اطلاعات لازم جمع آوری گردیده و ارزش سرمایه فکری شرکت ها بر اساس مدل پالیک و عملکرد مالی با استفاده از سه شاخص کیو توبین، نسبت قیمت به درآمد و نرخ رشد محاسبه شده است. سپس با استفاده از روش داده های ترکیبی فرایند تجزیه و تحلیل داده ها انجام و از آماره ی فیشر و آزمون های هادری و دوربین واتسون استفاده گردیده و در پایان نیز تجزیه و تحلیل رگرسیونی انجام شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان دهنده ارتباط معنی دار بین سرمایه فکری و دو شاخص عملکرد مالی (نسبت قیمت به درآمد و نرخ رشد) می باشد.
Today in global economy, knowledge as a most important capital has been replacedby physical and financial capitals, and business environment based on knowledge, requires an approach that encompasses new organizational intangibles such as human innovations, customer relations, organizational structure, etc. In the knowledge based economy the role ofintellectual capital in creating value for organization, is muchmore than the role of physical capital. Therefore, organizations for gaining sustainable competitive advantage requires recognition and systematically management of intellectual capital. Due to importance of intellectual capital in strategic business process of firms, this study investigate relationship between intellectual capital and financial performance of listed firms in tehran stock exchange. The period of study is the years between 1384 till 1389, and the selected sample consist of 68 firms. In order to examining the hypotheses, data were collected and the value of firm᾽s intellectual capital based pulic model and financial performance with the use of three indicators tobins q, price on earning per share and growth revenues ratios is measured. Then with using method combined data, performed the data analysis process and fisher's statistic and haderi tests and, watsons camera been used. At the end the regression analysis is performed. The results of testing research hypotheses, indicates a significant relationship betweenintellectual capital and two indicators financial performance (price on earning per share and growth revenues).
خلاصه ماشینی:
پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي ، سال ششم ، شماره بيست ويکم ، بهار ١٣٩٣، از صفحه ١ تا ٣٦ تأثير سرمايه فکري بر عملکرد مالي شرکت محسن دستگير* مهدي عرب صالحي ** راضيه امين جعفري *** حسنعلي اخلاقي **** تاريخ دريافت : ١٣٩٢/١٠/٠١ تاريخ پذيرش : ١٣٩٢/١٢/٠٣ چکيده امروزه در اقتصاد جهاني ، دانش به عنوان مهم ترين سرمايه جايگزين سرمايه هاي مالي و فيزيکي شده است و فضاي کسب و کار مبتني بر دانش ، نيازمند رويکردي است که دارايي نامشهود جديد سازماني مانند نوآوريهاي نيروي انساني ، روابط با مشتريان، ساختار سازماني و.
براي آزمون فرضيات اطلاعات لازم جمع آوري گرديده و ارزش سرمايه فکري شرکت ها بر اساس مدل پاليک و عملکرد مالي با استفاده از سه شاخص کيو توبين ، نسبت قيمت به درآمد و نرخ رشد محاسبه شده است .
نتايج حاصل از آزمون فرضيه هاي پژوهش نشاندهنده ارتباط معني دار بين سرمايه فکري و دو شاخص عملکرد مالي (نسبت قيمت به درآمد و نرخ رشد) مي باشد.
در اين حـال تفاوت ميان مقدار بازگشت به دارايـي هـاي حاصـله شـرکت بـا متوسـط بازگشـت بـه دارايي هاي صنعت محاسبه مي شود و چنان چه مقدار تفاوت صفر يا منفي باشد شـرکت داراي سرمايه فکري مازاد بر متوسط صنعت نبوده و فرض مي شود کـه سـرمايه فکـري شرکت صفر است .
جدول (٤) - نتايج تجزيه و تحليل دادهها جهت آزمون فرضيه دوم با استفاده از دادههاي تلفيقي متغير وابسته : شاخص کيو توبين تعداد مشاهدات براي هر متغير ٣٠٤ متغيرها ضريب خطاي آماره t سطح آزمون هادري استاندارد معناداري احتمال مقدار ارزش افزوده سرمايه به کار گرفته شده ٠.
١٠- نتيجه گيري با توجه به اهميت سرمايه فکري در سازمان در اين پژوهش ، تـأثير سـرمايه فکـري بر شاخص هاي عملکرد مالي شرکت موردبررسي قرار گرفت .