چکیده:
علامه مجلسی در «تاریخ الحجه» که بخشی از کتاب بحارالانوار است، به گزینش و گزارش روایات مهدویت پرداخته است. مسئله اصلی این پژوهه، روش شناسی روایی و گونه شناسی مصادر علامه مجلسی( در این بخش است. نتایج بررسی و ارزیابی «تاریخ الحجه» نشان داد که علامه در روش شناسی خود از فهم متن و فهم مقصود بهره جسته و ژرف اندیشانه به چینش و تحلیل روایات مهدویت پرداخته است. ایشان پس از احراز صحت متن از طریق توجه به اختلاف نسخه ها، تصحیف و توجه به تقطیع، به دنبال فهم متن به واسطه بررسی غریب الحدیثها و توجه به بلاغت و خانواده حدیث است و از طریق گردآوردن قرینههایی چون آیات قرآن کریم، عقل باوری، تاریخینگری به دنبال کشف مراد جدی و مقصود اصلی معصوم میباشد. تنوع، اعتبار و اصالت سه ویژگی مصادر مجلسی در«تاریخ الحجه» به شمار میآید.
Allāmah Majlesie، in “Tāriekh Al-Hojjah”، which is a part of the book “Bahār Al-Anwar” has selected and reported the Messianic narrations. The main subject of this paper is Allāmah Majlesie’s the methodology of narrating and typology of sources in this section. The results of investigating and evaluating the book of “Tāriekh Al-Hojjah” show that Allāmah in his own methodology has used understanding the context and its purpose and insightfully and deeply arranged and analyzed the Messianic narrations. After the verification of the authority of the text by attending to the differences in versions، format and considering the segmentation، he is after the study of the text by investigating strange narrations and paying attention to rhetoric and narrations’ category and by collecting the context evidences like the holy Quran’s verses، rationalism، and historical review، he is after discovering the real intention and purpose of the Infallible. Diversity، credibility، and authenticity of the sources are the three characteristics of the sources of Majlesie in “Tāriekh Al-Hojjah”.
خلاصه ماشینی:
"برای نمونه علامه روایاتی از کتابهای کافی و کمال الدین بیان کرده که تولد حضرت حجت را در سال 255 هجری بیان کرده است: «کا، [الکافی] ولد ( للنصف من ش عب ان س ن ة خ مس و خ مسین و مائ ت ین» (مجلسی، 1421، ج21: 7) و در روایت دیگر که آن هم از کتاب کمال الدین شیخ صدوق( و غیبت شیخ طوسی( است، تولد حضرت را در سال 256 هجری بیان کرده است: ک، [إکمال الدین] ج عف ر بن مح م د بن م سرور ع ن الحس ین بن مح م د بن ع امر ع ن مع ل ی بن مح م د ق ال خ ر ج ع ن أ بی مح م د ع حین قتل الزب یری ه ذ ا ج ز اء م ن افت ر ی ع ل ی الل ه ت ب ار ک و ت ع ال ی فی أ ولی ائه ز ع م أ ن ه ی قتلنی و ل یس لی ع قب ف ک یف ر أ ی قدر ة الل ه ع ز و ج ل و ولد ل ه و س م اه محمد س ن ة ست و خ مسین و مائ ت ین؛ در کتاب کمال الدین از معلی بن محمد روایت نموده که گفت: از امام حسن عسکری( نقل شد که زمانی که زبیری به قتل رسید حضرت فرمود: این است پاداش کسی که نظر رحمت حق را نسبت به اولیایش دروغ دانست و گفته بود مرا خواهد کشت و فرزندی نخواهم داشت که جانشین من باشد؛ ولی او دید که خود کشته گشت و خداوند فرزندی به نام (محمد) در سال 256 هجری به من عطا کرد."