چکیده:
سال هاست در ذهن برخی از ایرانیان به خصوص سـاکنان آذربایجـان بحثـی وجود دارد به نام نژاد؛ این که ازنظر نـژادی مـردم آذربایجـان در کـدام طبقـه نژادی قرار می گیرند؟ ترک یا آذری ؟ به نظر می رسد اهمیت ایـن موضـوع بـا مطرح شدن اندیشه های پان ترکیسم و پان تورانیسم در ایران بیشتر نیـز شـده است . این مـساله را مـی تـوان در آثـار برخـی محققـان و نویـسندگان تـاریخ معاصر و علوم سیاسی نیز به خوبی دریافت . محــصول و نتیجــه ایــن پــژوهش کــه بــا روش تحلیلــی و تطبیقــی و بــا بهره گیری از منابع اولیه صورت گرفته ، این حقیقت را آشکار می سـازد کـه از سویی ترک نژاد خوانده شدن ساکنان آذربایجـان بیـشتر بـه تبعیـت از زبـان ترکی مردم این منطقه مصطلح گردیده است . از سویی دیگردر زمان حال نیـز برخــی از نویــسندگان اکثــرا خــارجی و وابــسته بــه جریــان هــای سیاســی پان ترکیسم و پان تورانیسم با جعل تاریخ ، سعی در القاء هویت و نژاد ترکی به ساکنان آذربایجان دارند. درحالی کـه آثـار پژوهـشگران مراکـز معتبـر علمـی جهان حتی در خود برخی از این کشورهای همسایه نیز معترف به تفاوت های بنیـادین نـژادی بـین سـاکنان آذربایجـان و اقـوام تـرک بـوده و همخـوانی و شباهت های اساسی ساکنان آذربایجان با مردم فلات ایران را نشان می دهند.
خلاصه ماشینی:
E-mial: hossein علی درازی تاریخ دریافت : ١٣٩٢/٤/١ تاریخ پذیرش : ١٣٩٢/١٠/٢٦ چکیده سال هاست در ذهن برخی از ایرانیان به خصوص سـاکنان آذربایجـان بحثـی وجود دارد به نام نژاد؛ این که ازنظر نـژادی مـردم آذربایجـان در کـدام طبقـه نژادی قرار می گیرند؟ ترک یا آذری ؟ به نظر می رسد اهمیت ایـن موضـوع بـا مطرح شدن اندیشه های پان ترکیسم و پان تورانیسم در ایران بیشتر نیـز شـده است .
(تاریخ کمبریج ، ١٣٨٤، ج ٢: ١١) سؤالات تحقیق الف ) سؤال اول: آیا ساکنان آذربایجان از نظر نژادی ترک محسوب می شوند یـا آذری و یا به نژاد دیگری تعلق دارند؟ ب) سؤال دوم: رابطه ناسیونالیسم ایرانی با ساکنان آذربایجـان راچگونـه مـی تـوان ارزیابی کرد؟ سؤال فرعی آیا اندیشه پان ترکیسم و پان تورانیسم توانسته زمینه مساعدی در آذربایجان پیدا کند؟ فرضیات پژوهش ـ به نظر می رسد به خاطر تکلم بیشتر ساکنان آذربایجان به زبان ترکی ، که تحـت تـأثیر تحولات تاریخی روی داده ، اصطلاح ترک در زبان محاوره به ساکنان این منطقه اطـلاق شده است .
پس از بررسی ریشة تاریخی نام آذربایجان ، اینک بـه بررسـی نـژاد و تبـار سـاکنان آذربایجان از نظر قرابت یا عدم قرابت با مردم فلات ایران می پردازیم تا به سؤال اصـلی پاسخ داده باشیم که آیا ساکنان آذربایجان را باید آذری که یکی از اقوام ایرانی محسوب می شوند، طبقه بندی کرد یا باید از اقوام ترک به حساب آورد؟ این پژوهش همچنان که در بررسی ریشة تاریخی نام آذربایجان نیـز قابـل مـشاهده است سعی دارد به بیان حقایق تاریخی کـه ریـشه در منـابع و کتـب تـاریخی و نتـایج پژوهشگران علوم جدید دارد و در مراکز علمی جهان نیز معتبرند بپردازد و در هـر جـا که نیاز باشد به استدلال های محافل قوم گرا نیز پاسخ داده خواهد شد.