چکیده:
سازمانهای امروزی برای دستیابی به موفقیت و بقا به فناوریهای نوین و استفاده از آن نیاز دارند. تلاشهای مدیریت فناوری زمانی به نتیجه میرسد که مشتریان فناوری جدید را بپذیرند و بهطور مستمر از آن استفاده کنند. علاوهبراین، پذیرش فناوریهای نوین در لحظه اتفاق نمیافتد، فرایندی است که طی زمان شکل میگیرد و با استفادۀ مستمر، پذیرش موفق صورت میگیرد. در این مقاله ضمن مرور مطالعات انجامگرفته در زمینۀ مدل پذیرش فناوری ارائهشدۀ دیویس از زمان معرفی تا کنون، تلاش شده است با در نظر گرفتن متغیرهای مدل پذیرش فناوری اولیه و افزودن متغیرهای عادت، توانایی استفاده و تبلیغات که کمتر به آن توجه شده است، مدلی از پذیرش فناوری با توجه به وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران معرفی شود. پس از شناسایی متغیرها، برای بررسی روابط میان آنها پرسشنامهای طراحی شد و با پاسخ خبرگان بخش فناوری اطلاعات بانک رفاه به پرسشنامه، دادههای جمعآوری شده بهکمک روش دیماتل فازی تجزیهوتحلیل شد. نتایج پژوهش نشان میدهد استفادۀ مستمر از فناوری (بانکداری الکترونیکی)، عادت به فناوری را افزایش میدهد و هرچه عادت افزایش یابد، استفاده از فناوری بیشتر میشود؛ در واقع یک چرخۀ تقویتی قوی بهوجود خواهد آمد.
Development of new technologies is one of the key success factors in most today’s organizations. But this point must also be considered that the acceptance of new technologies does not happen at the moment; it is a process that takes shape over time، and if the usage is repeated، it can be concluded that acceptance has been successful. Besides the systematical review of the researches conducted on technology acceptance model since it’s development by Davis so far in this paper، there has been an effort regarding basic TAM model variables and adding more neglected variables including habit، the ability to use and advertisements، a technology acceptance model has been presented considering social and cultural situation in Iran. A questionnaire was designed to test the assumptions، and after being completed by the staff of information Technology action Refah bank، it was analyzed using fuzzy dematel. Research result shows the fact that continuous use of a technology (like electronic banking) leads to an increase in habit of use that itself results in an increase of usage، indeed there will be a strong reinforcing loop. On the other hand، habit of using previous system (traditional banking) is of the main obstacles to users willing to use new technologies in Iran.
خلاصه ماشینی:
در اين مقاله ضمن مرور مطالعات انجام گرفته در زمينة مـدل پـذيرش فنـاوري ارائه شدة ديويس از زمان معرفي تا کنون ، تلاش شده است با در نظـر گـرفتن متغيرهـاي مـدل پذيرش فناوري اوليه و افزودن متغيرهاي عادت ، توانايي استفاده و تبليغات که کمتر به آن توجه شده است ، مدلي از پذيرش فناوري با توجه به وضعيت اجتماعي و فرهنگي ايران معرفـي شـود.
پس از شناسايي متغيرها، براي بررسي روابط ميان آنها پرسشـنامه اي طراحـي شـد و بـا پاسـخ خبرگان بخش فناوري اطلاعات بانک رفاه به پرسشنامه ، داده هـاي جمـع آوري شـده بـه کمـک روش ديماتل فازي تجزيه وتحليل شد.
بسـياري از ايـن مـدل هـا در ايالات متحدة آمريکا شکل گرفته است که از آن جمله مي توان به نظرية عمل منطقي (فيشبن و آجزن ، ١٩٧٥)، نظرية انتشار نوآوري (راجرز، ١٩٨٣)، مدل پذيرش فناوري اوليه (ديويس ، ١٩٨٩)، نظرية رفتار برنامه ريزي شـده (آجـزن ، ١٩٩١) و نظريـة يکپارچـة پـذيرش و اسـتفاده از فنـاوري (ونکتاش و ديويس ، ٢٠٠٠)، اشاره کرد.
بـدين منظـور بايـد شرايط و رفتار استفاده کنندگان و عوامل مؤثر بر آن شناسايي شود، اما تـا کنـون کمتـر بـه ايـن مسئله توجه شده است و بيشتر مطالعات انجام گرفته فقط به بررسـي عوامـل مـؤثر در پـذيرش و استفادة فناوري در زماني خاص پرداخته اند و توجه به آيندة آن فنـاوري و اسـتمرار اسـتفاده از آن مغفول مانده است .
روابط مدل نشان مي دهد متغير عادت ـ کـه در پـژوهش هـاي داخلـي کمتـر بـه آن توجـه شـده اسـت ـ از مهم ترين عوامل مؤثر بر پذيرش فناوري در ايران است .
Technology acceptance model for internet banking: an invariance analysis, Information & Management, 42 (1): 373-386.