چکیده:
فرمالیسم روسی، رویکردی است که اوایل قرن بیستم به وجود آمد و هدف نظریه پردازان آن مشخص کردن شیوه ای علمی در نقد متون ادبی بود. آنان ادعا داشتند که به جای نویسنده اثر، خود اثر ادبی باید در محور توجه قرار گیرد و «ادبی بودن» متون ادبی، موضوع اصلی در نقد ادبی محسوب شود. آنان با اتخاذ این شیوه، مطالعه و بررسی متون ادبی را به سوی مسائل مربوط به شکل و تکنیک سوق دادند. در مقاله حاضر، علاوه بر توضیحی درباره صورت گرایی (فرمالیسم) و مفاهیم خاص مربوط بدان، با انتخاب این شیوه، به چگونگی کاربرد مفاهیم صورت گرایان در تحلیل این داستان پرداخته شده است.
The Russian formalism is an approach was introduced at the beginning of 20th century and those who offered such a theory wanted to find a scientific method in literary criticism. They believed that the literary work itself should be criticized instead of its author and the literary nature of the work should be considered as the main subject. Adopting such a method، they propelled the study of literary works to the issues of Form and Technique. Besides formalistic reading of Mahmood Dowlatabadi’s “Journey”، in present paper، we are going to make Formalism and its related special concepts clear and to show how critics use these formalistic concepts to analyze this story.
خلاصه ماشینی:
به نظر شکلوفسـکی، هنـر، ادراک حسـی مـا را دوباره سامان میدهد و در این مسیر، قاعده هـای آشـنا و سـاختارهای بـه ظاهرمانـدگار و واقعیت را دگرگون میکند؛ هنر عادت هایمان را تغییر میدهد و هر چیز آشنا را به چشم ما بیگانه میسازد؛ میان ما و تمام چیزهایی که به آنها خو گرفته ایم ـ همچون کار و لباس و تزیین خانه ـ فاصله میاندازد؛ اشیا را آن چنان که «برای خود وجود دارند» به ما مینمایاند، به طوری که ادراک ما از همه چیز، دیگر آن ادراک حسی خودکار نیست که همیشه برای ما وجود داشته است ، بلکه به کلی تغییر مییابد (همان ).
در اینجا، داستان سفر به لحاظ توجه و تمرکز بر وقـایع زنـدگی اجتمـاعی و برداشـتی دقیق از واقعیت ، واقع گرایانه محسوب میشود، اما دقت در متن نشان میدهد که نویسنده با استفاده از شگردهای ادبی خاص ، به نوعی برجسته سازی دست زده و شاید بتوان گفـت داستان را از واقع گرایی صرف خارج ساخته است ؛ چرا که توضیحات دقیـق و جزءبـه جـزء رمان های رئالیستی معمول در این اثر کمتر دیده میشود و در مقابل به طـور چشـمگیری جنبه های ادبی دیگر تقویت شده است که منجر به نوعی تـأثیر خـاص مـیشـود؛ نـوعی بیگانگی که حاصل تخیل است .