چکیده:
دکتر آرتور میلسپو، مستشار امریکایی، در سال 1321 با دعوت دولت ایران به منظور ساماندادن به وضعیت آشفتۀ اقتصاد، وارد ایران شد. او بر این باور بود که به منظور تعادل بودجه و مبارزه با تورم، باید بر درآمد کسانی که سودهای هنگفت میبرند، مالیات فراوان وضعکرد؛ بنابراین، وی لایحۀ مالیات بر درآمد را به مجلس تقدیم کرد. مجلس شورای ملی در تاریخ 19 آبان 1322، لایحۀ مالیات بر درآمد را طی 27 بند تصویب کرد. مبنای نرخهای جدید، نظام مالیاتی امریکا بود، اما معافیتهای فردی، جریمۀ تسلیم اظهارنامۀ خلاف و زیان دیرکرد، از عواملی بودند که مانع اجرای قانون جدید شدند. پرسش اساسی مقالۀ حاضر که با استفاده از اسناد سازمان اسناد ملی ایران، اسناد مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجۀ ایران، مذاکرات مجلس دورۀ سیزدهم و چهاردهم شورای ملی ایران، روزنامۀ اطلاعات سالهای 1322 و 1323 و همچنین روش توصیف و تحلیل اطلاعات تاریخی تنظیم گردیده، این است که مفاد قانون مالیات بر درآمد تنظیمشده از سوی میلسپو چه بوده و واکنشهای اقشار مردم نسبت به این مالیات چگونه بوده است؟
The American advisor, Dr. Arthur Millspaugh’s, travelled to Iran in 1943 accepting the Iranian government invitation to organize the existing economic chaos. He was on the belief that balancing the budget and controlling the inflation required incurring high taxes on high incomes. So, he proposed the income tax bill to the National Consultative Assembly. On November 11, 1943, the Assembly passed the bill, which consisted of 27 paragraphs. The new tax rates were based on the American tax system, but the individual exemptions, wrong declaration statements, and the loss resulted by the delayed payments were among the barriers to execution of the new law. The present study was a descriptive-analytical research based on the historical data, which was collected using the sources available at the National Library and Archives of the I.R of Iran, Center for International Research and Education of the Ministry of Foreign Affairs, the debates at the 13th and 14th terms of the Iranian National Assembly, the archive of the Ettelaat Newspaper for the years 1943 and 1944. The main research question was what the provisions of the income tax law, set by Millspaugh, were and what reactions different classes of people showed to that
خلاصه ماشینی:
پرسـش اساسی مقاله حاضر که با استفاده از اسناد سازمان اسناد ملی ایران ، اسناد مرکـز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امـور خارجـه ایـران ، مـذاکرات مجلـس دوره سیزدهم و چهاردهم شورای ملی ایران ، روزنامه اطلاعـات سـال هـای ١٣٢٢ و ١٣٢٣ و همچنین روش توصیف و تحلیل اطلاعات تاریخی تنظیم گردیده ، این است که مفاد قانون مالیات بر درآمد تنظیم شده از سـوی میلسـپو چـه بـوده و واکنش های اقشار مردم نسبت به این مالیات چگونه بوده است ؟ کلیدواژه ها: دکتر آرتور میلسپو، تعادل بودجه ، تورم ، سومین قانون مالیـات بـر درآمد ایران .
مقاله پیش رو سعی دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که مفاد قانون مالیات بر درآمد تنظیم شده از سوی میلسپو چه بوده و واکنش های اقشار مردم نسبت به این مالیات چگونه بوده است ؟ فرضیه مقاله پیش رو این است که به دلیل اوضاع آشفته اقتصـاد ایـران ، تورم بالا و افزایش قیمت ها در طی سال های مورد بحث (١٣٢٣-١٣٢١)، افراد تمـایلی بـه پرداخت مالیات بر درآمد نداشتند و از آنجا که مفاد آن بر اساس قانون مالیاتی امریکا تنظیم گردیده ، در ایران نمی توانست کامل و موفق اجرایی شود.
در تـاریخ ٢١ مهر ١٣٢٢، دکتر میلسپو به رئیس دولت نامه شکایت آمیزی نوشت و در آن ، بـه دلیـل اینکه با گذشت ١٧ ماه از تقدیم لایحه مذکور و با وجود کسـر فـاحش بودجـه ، مجلـس برای تصویب لایحه استخدام مستخدمین امریکایی و لایحه بودجـه و لایحـه مالیـات بـر درآمد اقدامی انجام نمی دهد، کار خود را در ایران تمام شده دانسته و تهدید کرد که اگر تـا ١٠ آبــان ، مجلــس اقــدامات لازم را انجــام ندهــد، وی اســتعفا خواهــدداد (اطلاعــات ، ١٣٢٢/٧/٢٤: ١)٢.