چکیده:
پس از جنگ سرد، وضعیت جدیدی از نظر اشاعه مواد، تجهیزات و فناوری های هسته ای به وجود آمد. تا آن زمان سلاح های هسته ای در اختیار قدرت های محدودی بود. با پایان جنگ سرد کنترل و نظارت شوروی بر تاسیسات هسته ای از میان رفت. در نتیجه این امر، امکان دسترسی بازیگران دولتی و غیردولتی به مواد و فناوری های هسته ای بیش از پیش تقویت شد. آزمایشات هسته ای هند، پاکستان و کره شمالی وضعیت جدیدی را از نظر اشاعه در مباحث روابط بین الملل مطرح کرد، در همین مدت کشورهای دارنده سلاح های هسته ای اگر چه اقداماتی در خصوص مبارزه با اشاعه هسته ای انجام داده اند، اما این تحرکات صرفا در چارچوب منافع خود و جلوگیری از ورود سایر کشورها به کلوپ آهنین هسته ای بود.در چارچوب سیاست محدود سازی کشورهای هسته ای برای دستیابی سایر کشورها به سلاح های هسته ای عملا شاهد هستیم که کشورهایی چون هند، پاکستان، کره شمالی و اسرائیل به سلاح های هسته ای دسترسی پیدا کرده اند. در این مقاله تحقیقی درصدد پرداختن به این موضوع هستیم که اشاعه هسته ای در آسیا و بخشی از اروپا (روسیه) چه پیامدهایی برای این منطقه در پی دارد.
خلاصه ماشینی:
آزمايشـات هســته اي هنــد، پاکســتان و کــره شــمالي وضــعيت جديــدي را از نظــر اشــاعه در مباحــث روابــط بـين الملـل مطـرح کـرد، در همـين مـدت کشـورهاي دارنـده سـلاح هـاي هسـته اي اگـر چه اقداماتي در خصـوص مبـارزه بـا اشـاعه هسـته اي انجـام داده انـد، امـا ايـن تحرکـات صرفاً در چارچوب منـافع خـود و جلـوگيري از ورود سـاير کشـورها بـه کلـوپ آهنـين ١.
(عســگرخاني، ١٣٨٢: ١٤١-١٠٣) بــر اســاس گــزارش اداره امنيــت هســته اي ملي ايالات متحده درباره طـرح هـاي نـاظر بـر جنـگ افزارهـاي هسـته اي بـا توجـه بـه پيمــان کــاهش نيروهــاي آفنــدي راهبــردي (ســورت ) بــين ايــالات متحــده آمريکــا و فدراســيون روســيه در ســال ٢٠١٢ ذخــاير جنــگ افزارهــاي هســته اي ايــالات متحــده 1 Intermediate-Range Nuclear Forces (INF) Treaty 2 Strategic Offensive Reduction Treaty (SORT) 3 Nuclear Supplier Group (NSG) 4 Missile Technology Control Regime (MTCR) 5 Safe Guards of The International Atomic Energy Agency 6 Nuclear Weapon Free Zones (NWFZ) (Nuclear Posture Recelew) به حدود ٥٠ درصد کاهش يافتـه و بـدين ترتيـب ايـن ذخـاير بـه پـايين تـرين سـطح از زمان دولت آيزنهاور رسيده است .
(غفاريان ، ١٣٩٢: ٢) از طـرف ديگـر غربيهـا اســتدلال مـي کننـد بـا توجــه بـه اينکـه ايـران از ســوي دارندگان سـلاح هـاي هسـته اي ( ايـالات متحـده ، روسـيه ، پاکسـتان ، هنـد و اسـراييل ) احاطه شده است ، هـر سياسـتمدار ايرانـي نيـز در پـي آن اسـت کـه بـراي ايـران قـدرت بازدارنــدکي هســته اي ايجــاد نمايــد.