چکیده:
هدف اصلی از این نوشتار، مطالعه و بررسی موج سوم النهضه از منظر بیداری اسلامی و احیای امر دینی درکشورهای عربی منطقه است. جنبش های انقلابی در کشورهای عربی به عنوان حرکتی جامع بر مبنای تحکیم امر دینی و گفتمان دینی تحلیل می شود. این حرکت اجتماعی دارای شاخص های برجسته ای در قالب بیداری اسلامی است که بررسی آن منتج به ارائه ادبیات جدیدی در این باره می شود. در واقع، موج اول النهضه در قالب اصلاحات سیاسی و دینی در جوامع مسلمانان به رهبری فکری جمال الدین اسدآبادی شروع شد. موج دوم؛ در قالب انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) نضج گرفت و موج سوم که ادامه موج دوم این رویداد مهم محسوب می شود، بدون رهبران کاریزما و به صورتی اجتماعی با نمادها و مطالبی مشخص به منصه ظهور رسید. بدین ترتیب فرضیه اصلی این مقاله اینگونه است که بیداری اسلامی به ویژه در تونس توانسته الگویی مناسب برای سایر جنبش های میانه رو در جهان عرب تبدیل شود. مشارکت فعال در عرصه سیاسی و حتی پذیرش شکست در رقابت های انتخاباتی رویه ای جدید برای نیروهای اسلامی است.
خلاصه ماشینی:
بدین ترتیب فرضیه اصلی این مقاله این گونـه اسـت کـه بیـداری اسـلامی بـه ویـژه در تـونس توانسته الگویی مناسب برای سایر جنبش های میانه رو در جهان عرب تبدیل شود.
com@Hsalehi٨٤ مقدمه شکست حزب نهضـت ، در انتخابـات ٢٠١٤ مجلـس ملـی تـونس ، توانسـته اسـت بـه الگـوی مناسبی برای کنش سیاسی جریانهای اسلامی در جهان عرب تبدیل شـود.
ایـن مقالـه نیـز پـیش از پـرداختن بـه موج سوم که درواقع دنباله موج اول ودوم النهضه درجهان اسـلام اسـت ایـن پرسـش اصـلی مطـرح می شود که علل بازگشت هویت یا احیای این امردینی در کشورهای عربی منطقه چه بـوده و سـیمای کلی این جریانات با چه رویکردی قابل تحلیل وبررسی است ؟ این نوشتار، نخست موج سـوم النهضـه را درقالب هویت جدیـد اسـلام سیاسـی بیـان کـرده و ایـن خیـزش مردمـی را در قالـب چهـارچوب مفهومی بیداری اسلامی بررسی می کند.
چرا بیداری اسلامی ، نه بهار عربی؟ بازگشت به اعتدال حزب نهضت در انتخابات ٢٠١٤ مجلس تونس ، ضمن اینکه با اعتـراف بـه شکسـت خـود در انتخابات و تبریک گفتن پیروزی بـه حـزب رقیـب ، یـک سـنت کـم سـابقه را در کشـورهای خاورمیانه به جا گذاشت ، گام محکمی نیز در راستای تقویت پایه های دموکراسی نوپـای تـونس برداشت .
در واقع حزب نهضـت چهـره تـازهای از اسلام سیاسی عرضه کرد و همزمان با این عملکرد خود، امید آنهایی را که نزدیـک بـه چهـار سال پیش بهار عربی را برای دستیابی به آیندهای بهتر آغاز کردند، زنده نگه داشت ، اگر چه ایـن امید در دیگر کشورهای بهار عربی کم شده است .