چکیده:
کیفیت زندگی، مفهومی برای نشاندادن میزان رضایت فرد از زندگی و بهعبارتی معیاری برای تعیین رضایت و نارضایتی افراد و گروهها از ابعاد مختلف زندگی است. این ابعاد، زمینههای تغذیهای، آموزشی، بهداشت، امنیت و اوقات فراغت را شامل میشود. از سوی دیگر، امروزه در ادبیات برنامهریزی توسعه، مباحث کیفیت زندگی بهعنوان یک اصل اساسی، پیوسته مورد نظر برنامهریزان و مدیران توسعه است. با این توصیف، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت زندگی در روستاهای ادغامشده در شهر یزد و بررسی ارتباط میان شاخصهای عینی و ذهنی کیفیت زندگی در روستاهای ادغامشده در شهر یزد، درصدد پاسخگویی به این پرسشهاست که میزان کیفیت زندگی، از نظر جامعة نمونه در دو محلة خیرآباد و عیشآباد چگونه است و آیا بین شاخصهای عینی و ذهنی کیفیت زندگی در دو محلة مورد مطالعه رابطه وجود دارد. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و بهمنظور تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از پرسشنامه و فرم برداشت میدانی، از دو روش آمار توصیفی و استنباطی (آزمون T، آزمون U مان ویتنی و آزمون خیدو) در نرمافزار SPSS استفاده شده است. جامعة آماری این پژوهش، دو روستای ادغامشده در شهر یزد (خیرآباد و عیشآباد) با جمعیت 11054 نفر است که در این بین، 370 نفر بهعنوان نمونه درنظر گرفته شده است. نتایج نشان میدهد که براساس دیدگاه جامعة نمونه، بهطور کلی، میزان رضایت در همة ابعاد مورد بررسی، کیفیت زندگی (اجتماعی، اقتصادی، محیطی و کالبدی) پایینتر از حد متوسط ارزیابی شده است و تنها در تعدادی از گویهها، از جمله امنیت اماکن عمومی، میزان وقت آزاد، تسهیلات مناسب منزل و وضعیت زیرساختها، میزان رضایت ساکنان تا حدودی بالاتر از متوسط ارزیابی شده است. همچنین براساس نتایج آزمون کای اسکویر، بین شاخصهای ذهنی و عینی کیفیت زندگی در روستاهای ادغامشده در شهر یزد رابطهای وجود ندارد.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی رابطۀ بین شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی در روستاهای ادغام شده در شهر (مطالعۀ موردی : محله های خیرآباد و عیش آباد شهر یزد) صفر قائد رحمتی *- استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس صدیقه جمشیدی- کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد پذیرش مقاله : ١٣٩٢/٠٢/٢٥ تأیید نهایی: ١٣٩٢/٠٨/٠٥ چکیده کیفیت زندگی، مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و نارضایتی افراد و گروه ها از ابعاد مختلف زندگی است .
نتایج نشان میدهد که براساس دیدگاه جامعۀ نمونه ، به طور کلی، میزان رضایت در همۀ ابعاد مورد بررسی ، کیفیت زندگی (اجتماعی ، اقتصادی ، محیطی و کالبدی ) پایین تر از حد متوسط ارزیابی شده است و تنها در تعدادی از گویه ها، از جمله امنیت اماکن عمومی ، میزان وقت آزاد، تسهیلات مناسب منزل و وضعیت زیرساخت ها، میزان رضایت ساکنان تا حدودی بالاتر از متوسط ارزیابی شده است .
از سویی در روستاهایی که طی این توسعه به شهر افزوده شده اند، به نیازهای جدید شهروندان توجه نشده است و این مسئله ، خود کاهش کیفیت زندگی را در این مناطق به دنبال داشته است ؛ به طوریکه میتوان گفت در این محله ها تمام ابعاد مختلف کیفیت زندگی ، مشکل هایی قابل مشاهده است که از جملۀ آن ها میتوان شبکۀ نامناسب معابر، نبود شبکۀ فاضلاب ، وجود آلودگیهای ناشی از انباشت زباله ها در زمین های بایر و مخروبه را نام برد؛ بنابراین ، این پژوهش در پی آن است تا با بررسی کیفیت زندگی در این روستاها، به ارزیابی مسائل و مشکل های ناشی از ادغام این روستاها در شهر بپردازد و همچنین ارتباط بین شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی را در این روستاهای ادغام شده بررسی کند.