چکیده:
استقرار هر عنصر شهری در موقعیت فضایی - کالبدی خاصی از سـطح شـهر، تـابع اصـول و قواعـد و سازوکار (مکانیسم های ) خاصی است که در صورت رعایت شدن به موفقیت و کـارایی عملکـردی آن عنصر در همان مکان مشخص خواهد انجامید؛ در غیـر ایـن صـورت چـه بـسا مـشکلاتی بـروز کنـد. ایستگاه های آتش نشانی به عنوان مکانی جهت استقرار تاسیسات و تجهیـزات امـداد و نجـات ، از جملـه مراکز مهم و حیاتی خدماترسـانی در شـهرها هـستند کـه نقـش مهمـی در تـامین ایمنـی و آسـایش شهروندان و توسعه اقتصادی شهرها ایفا می نمایند. هدف از این مقالـه مکـانیـابی بهینـه ایـستگاههـای آتش نشانی در کلانشهر مـشهد اسـت . در ایـن تحقیـق از نتـایج سرشـماری سـال ١٣٨٥ و اطلاعـات حوادث و حریق صورت گرفته در طول ١٠ سال اسـتفاده شـده اسـت . در مجمـوع از ٥ معیـار زمـان، وضعیت کالبدی شهر، مسائل جمعیتی و اجتماعی ، فراوانـی و پراکنـدگی حریـق هـا، عوامـل طبیعـی و زیرساختی و دو مدل منطق فازی و روش تحلیل سلسله مراتبی جهت شناسایی پهنـه هـای بهینـه ایجـاد ایستگاه های جدید استفاده شده است . در این فرایند پس از مـشخص شـدن معیارهـا و شـاخص هـای موثر، پایگاه داده مرتبط تشکیل شد و سپس با استفاده از مدل منطق فازی لایه های اطلاعـات اسـتاندارد شده اند. در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی وزن معیارها و شاخص هـای هرکـدام از آنها به دست آمده است . جهت تعیین وزن و اهمیت شاخص ها، نظرات ٣٠ نفر از مدیران و کارشناسـان خبره آتش نشانی اخذ گردید. سپس لایه ها به تفکیک هر معیار سنجش شـده و مجمـوع آنهـا بـا هـم ترکیب شدند. در نهایت ١٧ پهنه بهینه بعد از سنجش عینی خروجی های به دست آمده مـشخص گردیـد و ٢٨ ایستگاه جدید در آنها مکانیابی شدند.
Introduction: Many of citizens living in urban areas are exposed to many dangers which the main result of the fire. Among the elements of fire stations and Land Use Services - Emergency towns which are vital role in protecting life and property against various disasters، particularly hazards are human. City of safety against fire hazards and safety guarantees in different land uses and urban Taxpayers important element of the charge. The layout and location of fire stations and the location and number of sites suitable for coating according to the characteristics of the citizens، current and anticipated financial and logistical possibilities for future development of the In this context، critical and immediate need is.
خلاصه ماشینی:
"(پرهیزگار، ١٣٧٦: ٢٧) در این راستا، تحلیل وضعیت موجود ایستگاههای آتش نشانی ، شناسایی پهنه های بهینه ایجاد ایستگاههای جدید و اولویت بندی آنها با استفاده از مدل منطق فازی (Fuzzy Logic) و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در محیط GIS صورت می ریگ د.
جدول ٢ ضریب اهمیت زیر معیارها براساس مدل AHP عنوان معیار وزن شاخص وزن ریز شاخص وزن زمان رسیدن به محل حریق 0,773 زمان 0,631 زمان رسیدن به محل حادثه 0,160 تراکم وقوع حریق و حادثه در روز 0,067 شعاع عملکردی ایستگاههای موجود 0,332 شریانی درجه ١ 0,775 شبکه دسترسی های شهری 0,240 شریانی درجه ٢ 0,178 شریانی درجه ٣ 0,047 کاربری اراضی شهری 0,205 کالبدی 0,149 تعداد کل ساختمانها 0,550 ریزدانگی و تعداد ساختمانها 0,130 ساختمانهای کمتر از ١٠٠ م م 0,250 ساختمانهای کمتر از ٢٠٠ م م 0,200 بافت فرسوده 0,523 بافت پر خطر 0,093 محلات اسکان غیررسمی 0,284 میانگین عرض معابر 0,193 تراکم جمعیتی 0,785 جمعیتی 0,131 خانوار در واحد مسکونی 0,161 بعد خانوار 0,053 فراوانی حریق ها و حوادث 0,065 وسائط نقلیه حوادث و حریق ها در کاربری تجاری مخروبه و زباله دانی 0,773 0,160 0,067 شیرهای هیدرانت 0,424 منابع آب 0,301 چاه های آب 0,355 طع و پمپ های آب 0,221 بیی زی ساخت 0,024 مسیل ها و کالها 0,274 ر ی خطوط فشارقوی 0,195 شیب زمین 0,186 گسل 0,044 ٠/٦٣١ = WA ضریب اهمیت زمان ٠/١٤٩ = WB ضریب اهمیت کالبدی ٠/١٣١ = WC ضریب اهمیت جمعیتی ٠/٠٦٥ = WD ضریب اهمیت فراوانی حریق ها و حوادث ٠/٠٢٤ = WD ضریب اهمیت طبیعی و زیرساختی با ضرب هر یک از ضرایب در ارزش هر یک از پیکسل ها در نقشه و یا لایه فازی شده آن، ارزشگذاری موضوعی پهنه های شهر با اعمال ضرایب اهمیت آنها حاصل می شود که در نهایت تمام لایه های به دست آمده با هم جمع گردیده و ارزش نهایی هر نقطه حاصل می شود."