چکیده:
هدف این پژوهش معرفی نمودهای وسواس ـ ناخودداری وارسی در میان افراد دیندار و ارائه راهکارهای درمانی آن، براساس روایات اسلامی می باشد. این نمودها، براساس روایات اسلامی، بخصوص روایات شیعی به روش اجتهاد دینی گردآوری گردید. سپس راهکارهای درمانی این نمودها، به همین شیوه از منابع معتبر استنباط و معرفی گردیده است. در این پژوهش، شش نمود شایع برای وسواس - ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی به دست آمد: الف. وارسی اعضای دفعی بدن، ب. وسواس وارسی وضو، ج. وسواس وارسی غسل، د. وسواس وارسی ادای دین و حق الناس، هـ . وسواس وارسی نماز، ز. وسواس وارسی قصد قربت و احساس ریا. برای درمان این وسواس ها، شش مؤلفه در هم تنیده کشف گردید: 1. انکار و عدم پذیرش احساس های دریافتی، 2. تعیین نوع شناخت برای عمل کردن، 3. تعیین دقیق حد و مرز رفتار، 4. عمل کردن به شناخت های صحیح، 5. پیوستگی عمل، 6. اجتناب از عمل کردن به باورهای نادرست.
The present paper seeks to define the cases of compulsion-acrasy of checking among religious individuals and mention the treatment methods in Islamic sources of hadith. These cases are drawn from Islamic sources of hadiths، especially Shiite ones، through religious deduction. The same method was used to extract the forms of therapy from authentic sources and define them. This study refers to six cases of compulsion-acrasy of checking which are common among religious individuals: 1. compulsion of checking excretion organs; 2. compulsion of checking minor ritual ablution; 3. compulsion of checking major ritual ablution; 4. compulsion of checking the fulfillment of a debt and rights of men; 5. compulsion of checking prayers; and 6. compulsion of checking nearness to God and feeling of hypocrisy. Six interlinked components were found to cure these compulsions: 1. negating and rejecting perceptive sensations; 2. determining the type of cognition to act; 3. exact determination of behavior boundaries; 4. acting out correct cognitions; 5. Continuation of the act; and 6. refraining from adherence to incorrect beliefs.
خلاصه ماشینی:
"نمودهای وسواس – ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی و راه کارهای درمانی آن بر اساس روایات اسلامی چکیده کلید واژه ها: مقدمه وسواس– ناخودداری وارسی، یکی از نمودهای وسواس– ناخودداری می باشد که اغلب به شکل وارسی قفل ها، بخاری ها، وسایل برقی، وارسی صحنه های تصادف در وقت رانندگی، بررسی مکرر کارها به منظور تصحیح اشتبا ه های احتمالی و تکرار، نظیر بازخوانی، بازنویسی و از جا بلند شدن و نشستن برای احساس راحتی کردن آشکار می شود (جوز و همکاران (Jose)، 1997، ص 25).
همین واقعیت ها می طلبد نمودهای وسواس وارسی به صورت خاص در منابع دینی بررسی و راه های درمانی آن نیز استخراج شود تا شاید کمکی به شناخت بیشتر نسبت به این اختلال و همچنین درمان آن بر اساس منابعی اسلامی باشد.
در این نوع وسواس، فرد مبتلا بعد از آنکه از آبکشی محل فارغ شده و یا حتی از جای خود بلند می شود، به ذهنش می آید یا احساس می کند دوباره ماده دفعی خارج شد و یا شاید محل را درست و یا اصلا آبکشی نکرده باشد.
به راستی در آن دوران مسلمانان، خود پیامبر و ائمه اطهار در انجام وظایفی مانند غسل، وضو و پاک کردن بدن خود، چه کار می کردند؟ روایات و سیره معصومان نشان می دهد برخورد بنیان گذاران دین با این وظایف دینی، غیر از آن چیزی است که امروزه در میان افراد متدین رواج دارد.
عمل کردن به باورهای صحیح و منطقی، یکی از آموزه های اسلامی است و بر اساس درمان خودیابی اسلامی، هیچ تغییر روانی، بدون عمل کردن برای فرد ایجاد نمی شود."