چکیده:
در این مقاله با تکیه بر دفاتر غز لمرثیه از انتشارات آرا م دل، اشکالات
چندگانه این سرود ه ها بررسی می شود.
در بخش نخست، اشکالات عروض و قافیه با مصادیق فراوان مطرح می شود.
پس از آن ضعف تالیف و نارسایی های زبانی با نمونه های آن بررسی می گردد.
کاربرد اشتباه تعبیرات و اصطلاحات، بخش بعدی این مقاله است. در بخش های
پایانی این مقاله اشکالات معنایی، خلق تصویر شعری ناموفق و عدم رعایت ادب
سخن گفتن درباره بزرگان دین مورد بررسی و نقد قرار می گیرد.
خلاصه ماشینی:
"نکته مهم آنکه سرایش شعر با موضوع اهل بیت( از دیرباز در شعر فارسی سابقه داشته است و نمیتوان آن را به چند دهه اخیر منحصر دانست؛ ولی تولید حجم قابل توجهی شعر با موضوع یکسان و با ویژگیهای زبانی و فنی مشابه و کارکردهای شبیه به یکدیگر، مسئلهای است که فقط به سالهای پس از انقلاب بازمیگردد و باید گفت در سالهای اخیر به ژانر شعری مشخصی تبدیل شده است؛ از این رو، شناخت کامل و دقیق این گونه از شعر، امری ضروری و مهم به نظر میرسد.
با وجود این، در دفاتر غزلمرثیه متأسفانه اشعار بسیاری را میتوان سراغ گرفت که برخی از ابیات آنها دچار اشکالات وزنی یا قافیهایاند؛ به عنوان مثال، به موارد ذیل توجه کنید: آقا اجازه میدهی هر وقت آمدی نقاشیام کنند مرا زیر پایتان (لطیفیان، 1384، ص15) در مصرع اول، هجای سوم فعل «میدهی» بلند است، در حالی که باید یک هجای کوتاه به جای آن قرار میگرفت.
کسی به لالایی سنگها رود در خواب که رفتنش ز حرم راه خواب میگیرد (همان، ص79) در این بیت نیز باید پس از یک مفاعلن، یک فعلاتن قرار گیرد و به جای «لایی» در لالایی دو هجای کوتاه و یک هجای بلند آید، در حالی که اکنون دو هجای بلند و یک هجای کوتاه آمده و مصرع اول از وزن خارج شده است.
گفتی خدانکرده به قلب پدر رود تیری که از گلوی پسر دربیاوری (همان، ص88) روشن است که این بیت به کدام مصیبت کربلا اشاره دارد و اینجا سخن از شهادت حضرت علیاصغر( است؛ ولی متأسفانه منادای جمله مشخص نیست و مخاطب متوجه نمیشود که خطاب شاعر با کیست و چه کسی از به قلب پدررفتن تیر در واهمه است."