چکیده:
در ادبیات اقتصادی به ویژه اقتصاد بین الملل ، اثر هاربرگر- لارسن و متذلر که به اختصار اثر HLM نامیده می شود، از اهمیت خاصی برخوردار است . طبق اثر HLM، بدتر شدن رابطه مبادله منجر به بدتر شدن حساب جاری شده که سازوکار این تاثیرگذاری از طریق درآمد ملی است . هدف این پژوهش ، بررسی اثر مذکور برای اقتصاد ایران است . متغیرهای منتخب تحقیق که به صورت سالانه هستند، عبارتند از: حساب جاری (خالص صادرات )، رابطه مبادله و تولید ناخالص ملی . برای نیل به هدف مذکور، از روش اقتصاد سنجی خودتوضیحی با وقفه های توزیعی (ARDL) استفاده شده و داده های زمانی سال های ٨٩-١٣٥٧ در تحقیق وارد شده است . برای انجام آزمون هم جمعی از روش بنرجی ، دولادو و مستر و همچنین روش هاشم پسران و شین استفاده شد. نتایج آزمون ، رابطه بلندمدت موجود میان متغیرهای الگو را تایید نمود. بنابراین ، بردار هم جمعی براورده شده حاکی از وجود یک رابطه تعادلی بلندمدت بین حساب جاری ، رابطه مبادله و تولید ناخالص ملی است ؛ به طوری که رابطه مبادله و تولید ناخالص ملی بر حساب جاری تاثیر مثبت و معنی داری دارند. به این ترتیب اثر HLM در اقتصاد ایران در دوره مورد بررسی تایید می شود.
خلاصه ماشینی:
Harberger, Laursen & Metzler این مقاله از پنج قسمت تشکیل شده است : در قسمت دوم ، مطالعات تجربی ملاحظه می شود؛ قسمت سوم ، به ارائه مبانی نظری تحقیق می پردازد؛ در قسمت چهارم ، الگوی ارائه شده برای اقتصاد ایران با استفاده از روش هم جمعی ARDL براورد می شود و نتیجه گیری و پیشنهادها نیز قسمت پنجم را تشکیل می دهد.
نتیجه بررسی وی حاکی از این بود که روابط پویای رابطه مبادله و حساب جاری برای ٣٥ کشور مذکور به صورت یک منحنی S شکل است ، همچنین نتایج کالیبره کردن الگو، شبیه سازی و توابع عکس العمل تحریک ، نشان داد که این منحنی (S) نسبت به تغییرات معنی دار شاخص های کلیدی الگو، دارای ثبات می باشد.
ضرایب و آماره های برآوردشده حاکی از تأثیر مثبت و معنی دار رابطه مبادله و تولید ناخالص ملی بر حساب جاری ایران است ، به این ترتیب ، اثر HLM برای اقتصاد ایران در دوره زمانی مورد بررسی ، تأیید می شود.
(2006), Current Account, Capital Formation and Terms of Trade Shocks: a Revisit of the Harberger-Laursen-Metzler Effect, Journal of Economics, Vol. 88, No. 2, pp.
O,(1985), Current Account Dynamics and the Terms of Trade: Harberger- Laursen- Metzler Two Generations Later, The Journal of Political Economy, Vol. 93, No. 1, pp.
O. and Razin, Assaf(1983), The Terms of Trade and the Current Account: The Harberger- Laursen- Metzler Effect, The Journal of Political Economy, Vol. 91, No. 1, pp.